Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Een van de dieren die niet bij name in de Bijbel wordt genoemd en toch een heel belangrijke rol speelt is de Purperslak (Murex trunculus). Van deze slak werd nl. de hemelsblauwe kleur "techelet" gemaakt die nodig was voor de Tsittsith, de draadjes die de Joden aan hun kleren moesten dragen (Numeri 15:38, 39). Daarnaast werd de kleurstof verwerkt in de kleding van de priesters.
Deze blauwe kleurstof werd verkregen uit de klieren van de genoemde slakken en was zeer kostbaar. Kleding dat met techelet geverfd was, was twintig maal zijn gewicht in goud waard, er werden zelfs oorlogen gevoerd om vast te stellen wie de controle had over deze lucratieve handel. Veroveraars van Israël, van Sisera tot Nebukadnezar, van de Perzen tot de Romeinen, trachtten de handel in deze kleurstof te beheersen. In de vierde eeuw n.C. werd de privé handel in techelet en het dragen ervan verboden, op een gegeven moment stond er zelfs de doodstraf op.
De Joden gingen echter door met het dragen van techelet tegen hoge kosten en zelfopoffering. In de Talmud lezen we over de gevaren van de handel in techelet, één verhaal gaat over twee studenten die gepakt werden bij de adelaar (het symbool vor Rome) toen zij techelet smokkelden en op wonderbaarlijke wijze aan de dood ontsnapten.
Techelet werd aan het einde van de 6de eeuw n.C. nog steeds van Israël naar Babylonië vervoerd, maar tegen het midden van de 8ste eeuw was de verfstof niet meer te verkrijgen. Dit verlies van de techelet had te maken met de Islamitische expansie en de massamoorden op de Joden in deze periode door de verschillende partijen.
Echter in het begin van de tachtiger jaren van de vorige eeuw ontdekte Otto Elsner, toen hij antieke verftechnieken bestudeerde, geheel toevallig het geheim van de productie van een zuivere blauwe kleur uit de trunculus slak. Elsner merkte op dat wanneer wol op bewolkte dagen geverfd werd, het de neiging had om purper te kleuren, terwijl op zonnige dagen de kleur zuiver blauw was. Samen met Ehud Spanier van de Universiteit van Haifa onderzocht hij de foto-chemische eigenschappen van de trunculus kleurstof en ontdekte dat wanneer de kleurstof is een gereduceerde staat was en werd blootgesteld aan ultra-violet licht, de purper-blauwe kleur overging in een zuiver blauw.
Dankzij Elsners werk dat voor het eerst onder de aandacht van de halachische gemeenschap werd gebracht door Dr. Israël Ziderman, was het weer mogelijk om deze kleur te produceren. Er werd nog enige jaren research gedaan en in 1993 werd door Joël Guberman, Ari Greenspan, baruch Sterman een poging ondernomen om techelet voor het grote publiek beschikbaar te stellen en werd de Ptil Techelet Stichting opgericht om techelet-draden te produceren en de research en opvoedkundige projecten daarin te stimuleren en te bevorderen. Momenteel dragen duizende Joden over de hele wereld, van allerlei gemeenschappen techelet, verkregen uit de ware chilazon, de Murex trunculus.
Als men tegenwoordig naar de tombe van David gaat in Jeruzalem dan is het niet vreemd dat deze nu bedekt is met een kleed gemaakt van deze kleur, terwijl een paar decennia geleden deze nog rood was.
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
