We zijn al enkele weken bezig met de serie Hooglied, maar het is goed om even een pas op de plaats te maken en wat achtergronden te geven over dit boek. Want er zijn een aantal vragen, zoals wie heeft het geschreven, waar gaat het over en hoe moet het gelezen worden, die ook beantwoord moeten worden.

Kijken we naar de naam šîr haššîrîm wat betekent "lied der liederen" of in modern Nederlands "het mooiste lied". Het was Luther die het boek "das Hohe Lied" noemde en zo in het Nederlands het Hooglied werd. De schrijver is koning Salomo wat we kunnen halen uit de diverse verwijzingen (Hoogl. 1:1,5; 3:7,9,11; 8:11-12), daarnaast zijn er nog enkele verwijzingen dat de schrijver een koning was (Hoogl. 1:4,12; 7:5).

Het thema is de liefde tussen een bruidegom (Salomo) en zijn bruid (de Sulamietische), en het lijkt vreemd dat zo'n boek in de Bijbel voorkomt, in de loop der tijd zijn er dan ook verschillende interpretaties hoe je dit zou moeten lezen. Allereerst heb je de allegorische interpretatie die we zowel bij de joodse als christelijke commentators terugvinden. De Joden zien hierin dan hun liefdesrelatie met God, terwijl bij veel christenen de nadruk meer ligt op hun relatie met Jezus. Kritische theologen willen hiervan niets weten en benadrukken dat je het letterlijk moet interpreteren. Zij zeggen dat het een liefdeslied is waar de schoonheid van de liefde tussen bruidegom en bruid wordt beschreven. Aanhangers van deze interpretatie verwijzen dan naar soortgelijke liefdespoëzie die ook bij omliggende culturen voorkwam.

Zelf zie ik meer in een typologische interpretatie, we moeten het boek Hooglied letterlijk opvatten, maar er is een diepere betekenis. Het is in eerste instantie een beschrijving van de liefde tussen bruidegom en bruid, zoals we verschillende voorbeelden vinden in de literatuur van het oude Midden-Oosten, maar als diepere betekenis beschrijft het ook de liefde tussen God (als Drie-eenheid) en de gelovige. We vinden dit ook terug in andere delen van de Bijbel, soms zien we dat de gelovigen als een "wijngaard" worden beschreven (Jes. 5:1ev.) maar ook in het Nieuwe Testament in bv. de gelijkenis van de koninklijke bruiloft (Mat. 22) of die van de wijze en dwaze meisjes (Mat. 25) welke duidelijk slaan op het "huwelijk" tussen God en de gelovigen.

In de typologische interpretatie zien we hoe het verlangen naar elkaar groeit en uiteindelijk overgaat in het huwelijk. We lezen dan over de "eer" en wat de "normale omstandigheden" zijn bij de voorbereidingen tot zo'n huwelijk. In dat kader is het dan ook logisch dat er kinderen uit voortkomen, vandaar dat, zoals ik in het vorige artikel behandelde, de bruiloftsplannen op de juiste plek werden gemaakt en dat er een "huis", een gezin gesticht wordt. Veelal zien we tegenwoordig dat dit niet meer gebeurd en dat er allerlei voorbehoedsmiddelen worden gebruikt, waardoor er vergrijzing ontstaat en uiteindelijk het gezin ophoudt te bestaan. In de geloofsgemeenschap zien we helaas vaak het zelfde, men klaagt dat de kerken leeglopen en als tegenreactie worden allerlei fijne avonden georganiseerd met bekende sprekers of muziekbands waar iedereen van moet kunnen genieten, maar meer is het niet. Na afloop ga je weer weg, maar er is niets opgebouwd, dit soort avonden kun je vergelijken met de "voorbehoedsmiddelen". Seks is iets intiems waar je niet schuchter over hoeft te zijn, het zelfde is met je geloof wat iets intiems met God is, daar hoef je je ook niet over te schamen.

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!

Mede mogelijk dankzij