Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Dit is de 139e aflevering van de Livius Nieuwsbrief met nieuws over de Oudheid. Ruim 6400 abonnees ontvangen de nieuwsbrief elke maand gratis; voor adreswijzigingen en afmeldingen volstaan uitsluitend mailtjes naar nieuwsbrief@livius.nl.
Jona Lendering (redactie)
======================================
LIVIUS’ EIGEN NIEUWS
Een greep uit het Liviusaanbod: we gaan een leuke reis maken door het Rijnland!
We gaan verder met het omzetten van de Livius.org-website en inmiddels zijn Naqš-e Rustam en Constantinopel beschikbaar in de nieuwe stijl. We blogden over een Egyptisch nijlpaardje, over Fenicisch ivoor, over klassiek toneel en over een boek over datzelfde onderwerp, over Antinoös en over Valentijnsdag.
En verder: omdat niemand uitlegt wat er wetenschappelijk is aan de geesteswetenschappen, is het logisch dat de media kwakgeschiedenis niet herkennen. Dus komen de humaniora vaak met onzin in het nieuws en neemt niemand ze nog serieus. De nieuwe rubriek “Methode op Maandag” kan deze zelfmoord niet verhinderen maar kan wel documenteren wat verloren gaat. Eerst wat achtergronden en de vraag waarom er verschillende oudheidkundige disciplines zijn. Dan: de oudheidkunde is geen louter empirisch vakgebied. En als u dit na maandag leest: wat is waarheid? Volgende week begint de reeks echt, maar er is al meer beschikbaar.
======================================
HET MOOISTE VAN DE MAAND
In onze erkend subjectief “het mooiste van de maand” genoemde rubriek dit keer een leuk artikel over Griekse kruidengeneeskunde.
======================================
EGYPTE
Het Allard Piersonmuseum heeft een bijzonder Egyptisch beeld gekocht en Toebosch’ Onvolprezen Eigen Tijdschrift legt uit welke afwegingen werden gemaakt voordat werd besloten dat het voorwerp authentiek was.
Het graf van Toetanchamon maakte vorig jaar de hype niet waar dat koningin Nefertiti er in een nog niet ontdekt vertrek zou liggen begraven. Men zoekt verder.
Een heel leuke promotie: de Egyptische tempelcultuur, waarvan werd aangenomen dat die in de Ptolemaïsche tijd in verval raakte, blijkt springlevend te zijn geweest.
En verder: Dashur, Luxor, meer Luxor, Qantir (Pi-Ramesse).
======================================
HET OUDE NABIJE OOSTEN
Interessant: een Perzisch schip dat in de zesde eeuw v.Chr. is vergaan voor de kust van Israël.
Daan Nijssen schrijft over het Epos van Gilgameš: 1, 2, 3, 4.
======================================
BLOED-OUDHEDEN
De zogenaamde Islamitische Staat heeft in het theater van Palmyra springladingen laten afgaan, waarmee de bühne is beschadigd. Voor zover uw redacteur kan nagaan, is dat een gedeeltelijk moderne reconstructie, dus de schade zou kunnen meevallen. Overigens werd Palmyra vorige week heroverd.
In Nineveh is in een van de twee westelijke heuvels, waar IS het graf van Jona wilde vernietigen, een Laat-Assyrisch paleis ontdekt.
De schade, de situatie in Nimrud en (opnieuw) de opleiding van erfgoedspecialisten.
======================================
DE OUDE GRIEKEN
Overwoog Griekenland werkelijk om de klassieke tragedies van het lesprogramma te halen en te vervangen door genderstudies? Dat bleek een hoax.
Er zijn elke maand berichten over kunstvoorwerpen die via de zwarte markt in handen van bewuste helers nietsvermoedende verzamelaars zijn gekomen. Meestal besteedt uw redacteur er geen aandacht aan, maar dit reliëf is wel erg fraai.
En verder: Aigai en een lief stukje over Griekse vazen.
======================================
ROME EN ZIJN RIJK
Om helemaal blij van te worden: een prachtig mozaïek bij Nicosia.
Die irritante nep-Romeinen bij het Colosseum zijn nog altijd niet weg. En als het sleazy is, gedragen mensen zich sleazy.
En verder: Driebes, Frattocchie, Mariana, Pompeii, Prusa.
======================================
BENOORDEN DE ALPEN
Bij de VPRO heeft iemand aan de leutigheidsknop gezeten. Desondanks moet u verder lezen voor een verhaal over de Gundestrup-ketel.
Wham! Vijftig IJzertijdgraven in Dieren.
Het maandelijkse lijstje uit Groot-Brittannië: een spectaculaire Bronstijd-wapenvondst in Schotland, Leicester, gezichtsreconstructie van een Pict, en het multi-etnische karakter van noordelijk Engeland.
======================================
ISRAËL, JODENDOM EN CHRISTENDOM
Een beetje een hype, maar toch: een van de grotten waar de Dode Zee-rollen ooit werden bewaard, is geïdentificeerd. Er zijn geen teksten gevonden maar misschien kunnen snippers die op de zwarte markt zijn verschenen en wetenschappelijk geen waarde hebben, alsnog worden geauthentiseerd, terwijl misschien ook vervalsingen kunnen worden ontmaskerd.
Uw redacteur schreef over joodse en vroegchristelijke ideeën over geweld. En besprak een boek over dat onderwerp.
Een overzicht van de discussies over Jeruzalem: “an effort to increase the Jewish presence in a Palestinian neighborhood lying just below the Al-Aqsa mosque,” schrijft men eufemistisch, “and to assert religious influence over archaeological finds.” Iets dergelijks valt te zeggen over de westelijke Jordaanoever. En nog meer Jeruzalem, even politiek beladen.
En verder: Beit She’arim, Omrit, Peki’in en de twijfels over Masada.
======================================
OVERIG
De DNA-revolutie belooft al jaren een antwoord op de vraag of er een Anatolisch element is in de Etruskische cultuur. Het probleem is dat het meeste Italiaanse DNA een Anatolische oorsprong heeft: het is meegekomen met de verspreiding van de akkerbouw. Maar nu lijkt er dan toch iets te zijn gevonden. “The DNA samples … are much more highly correlated to those of the eastern peoples than to those of the other inhabitants of Italy.”
Nog meer DNA-nieuws: de Indo-Europese migratie lijkt vooral te hebben bestaan uit mannen en de verrassende DNA-overeenkomsten van de Skythen.
Dankzij de bestudering van antiek aardewerk kan een verandering in het aardmagnetisch veld worden gedocumenteerd.
Het nut van computersimulaties staat buiten kijf. En ook computer games zijn de moeite waard.
======================================
BOEKEN
De boekenrubriek in de Livius Nieuwsbrief wordt verzorgd door Roel Salemink van de Amsterdamse Athenaeumboekhandel, die u de boeken snel zal leveren als u gebruik maakt van de onderstaande links.
The Atlas of Ancient Rome. Biography and Portraits of the City van de Italiaanse archeoloog Andrea Carandini is een allesomvattende, enorm gedetailleerde en rijk geïllustreerde studie van het oude Rome, en wordt geleverd in twee delen in cassette. Het is een waardevolle nieuwe uitgave die in 1280 pagina’s, met fullcolour kaarten, lijntekeningen, foto’s en 3D-reconstructies de stad Rome van het begin tot de zesde eeuw, en meer dan vijfhonderd monumenten in haar volle glorie beschrijft en toont. Zie hier een voorproef van dit prachtige werk en een interview met de auteur.
Historicus Guy de la Bédoyère schreef Praetorian. The Rise and Fall of Rome’s Imperial Bodyguard, een toegankelijke geschiedenis van de Praetoriaanse Garde, waarin de grote (politieke) invloed van deze eenheid elitetroepen en lijfwachten van de keizer wordt benadrukt. Als onderdeel van een actie met titels van Yale University Press krijgt u bij aanschaf van dit boek in onze winkel 20% kassakorting. Andere titels in de actie zijn Pergamon and the Hellenistic kingdoms, Europe between the Oceans van Barry Cunliffe, The Lost world of Byzantium van Jonathan Harris en Civil Wars van David Armitage.
Tijdens de Week van de Klassieken (9-19 maart) organiseert Athenaeum Boekhandel verscheidene evenementen.
Tijdens de Week van de Klassieken krijgt u bovendien kassakorting op 10 titels uit de reeks van Cambridge Companions: Archaic Greece, The Age of Pericles, The Hellenistic World, The Roman Republic, Ancient Rome, The Age of Constantine, The Age of Attila,The Age of Justinian, Ancient Mediterranean Religions en Greek Mythology. Kom langs of mail naar klassiek@athenaeum.nl.
Wilt u zich abonneren op de maandelijkse Oudheid-nieuwsbrief van Athenaeum Boekhandel? Stuur dan een e-mail naar klassiek@athenaeum.nl.
======================================
DWAASHEID
Oude Egyptenaren in… Australië!
Er gaat geen maand voorbij of er is weet een kwakhistoricus die parallellen trekt tussen de Oudheid en nu zonder het comparandum te verantwoorden. De Gentse historicus Jeroen Wijnendaele rekent af.
======================================
EN TOT SLOT
Voor de oudheidkundige die werk zoekt is deze baan misschien de moeite waard.
Toota witharsechwanoo!
======================================
Oude nieuwsbrieven zijn te raadplegen via de nieuwspagina van het Rijksmuseum van Oudheden en bij Aantekeningen bij de Bijbel.
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
