Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Dit is de 149e aflevering van de Livius Nieuwsbrief met nieuws over de Oudheid. Ruim 6900 abonnees ontvangen de nieuwsbrief elke maand gratis; voor adreswijzigingen en afmeldingen volstaan uitsluitend mailtjes naar nieuwsbrief@livius.nl.
Jona Lendering (redactie)
======================================
LIVIUS’ EIGEN NIEUWS
Een greep uit het Liviusaanbod: de cursus over de Zijderoute in Schagen of Zoetermeer.
In Syrië werd Ain Dara door bommen verwoest. Enkele foto’s van voor de vernietiging hier.
En verder: Wat is een Romein? Wie las Josephus? De visioenen van Constantijn (meervoud). Waarom Trier een bezoek waard is. Frankische voorouders. Uw vooredeloudouders (ja, die heeft ook u). Een Koptische schaal.
======================================
OOG OP DE OUDHEID
Wie geïnteresseerd raakt in de Oudheid, vindt makkelijk inleidende informatie en wordt makkelijk enthousiast, maar wie meer wil weten, komt er bekaaid vanaf. Het ontbreken van vervolginformatie is een van de redenen waarom de oudheidkundige disciplines niet goed worden begrepen. Het Rijksmuseum van Oudheden en RomeinenNU organiseren daarom “Oog op de Oudheid”: vier avonden met presentaties van recente wetenschappelijke inzichten.
Alle bijeenkomsten zijn in het RMO. U mag de data alvast in uw agenda zetten: dinsdag 10, 17, 24 april en dinsdag 1 mei. Nadere bijzonderheden volgen, als het RMO supportersbussen, dranghekken, mobiele toiletten en de inzet van bereden politie heeft geregeld om de toeloop van u en nog tienduizenden andere Oudheidfans mogelijk te maken.
======================================
HET MOOISTE VAN DE MAAND
In onze erkend subjectief “het mooiste van de maand” genoemde rubriek dit keer een grappige Romeinse beker uit Kroatië.
======================================
EGYPTE
Speculaties over de verborgen kamer in de Grote Piramide.
Nog een verborgen kamer, nu in het graf van Toetanchamon, waar we net van verlost meenden te zijn. Maar daar is ’ie weer. In die kamer zou Nefertiti begraven moeten liggen en over haar is ook nieuws. En trouwens, de onvermijdelijke doctor Zahi Hawass is er ook weer en ook hij doet iets met Toetanchamon.
Er is gelukkig ook iets Toetanchamon-gerelateerds om blij van te worden: dit geluidsfragment is super.
Vreemd artikel over het zó verwijderen van papyri uit mummiemaskers dat je ze niet kapot maakt. Eén, de beschreven methode is al een paar jaar oud. Twee, waarom zou je kartonnages onderzoeken als er duizenden onuitgegeven papyri op publicatie wachten in de museumdepots?
En verder: Giza, Edfu en Kom Ombo, Sohag, Buto, Tanis. Plus: zwaardere straffen voor mensen die oudheden smokkelden en het maandelijkse gesleep met mummies (interessant).
======================================
HET OUDE NABIJE OOSTEN
Vorig jaar was er voor het eerst DNA-resultaat uit het Libanon van de Brons- en IJzertijd. Nu lijkt er een (Fenicische) match te zijn met Sardinië.
En verder: Isfahan, Oman en de bevrijding van Mosul.
======================================
DE OUDE GRIEKEN
Die kleine Griekse penissen – het standaardstukje is vroeg dit jaar. En dat andere standaardstukje hebben we ook meteen: Griekse sculptuur was niet wit. En daar zijn de Elgin Marbles ook. Kom jongens en meisjes, zorg eens voor echt nieuws.
En verder: het oudste bier van Griekenland, een natuurlijke piramide op Kos, Iklaina (ondanks de hijgerige toon interessant), Trapani, Delos, Nemea, Metropolis.
======================================
ROME EN ZIJN RIJK
Nieuw archeologisch bewijs voor de noordelijke veldtochten van Marcus Aurelius.
Leuk voorbeeld van de bestudering van de Oxyrhynchus-papyri.
Aardig artikel over een niet zo aardig onderwerp, namelijk Romeinse straffen.
En verder: Alexandrië, Alexandrië nog een keer, Anavarza, El-Alamein, Garni, Gaza, Germanicia, Hama, Hosn Niha, Malatya, Mersin, Pompeii, Thessaloniki, Tivoli, Trabzon en Byzantijnse landbouw in de Negev.
======================================
BENOORDEN DE ALPEN
Ontroerend: een 6000 jaar oud babyskeletje in Nieuwegein.
Krefeld-Gellep is een bekend Romeins fort, waar tijdens de Bataafse Opstand is gevochten. Interessante vondsten.
Van de Porta Nigra in Trier was al bekend dat die dateerde uit de regering van Marcus Aurelius (161-180). Inmiddels is meer precisie mogelijk: 170.
Het maandelijkse lijstje uit Groot-Brittannië: Cambridge, Fulmodeston, Leicester, Yatton.
En verder: Epe, Herrenberg, de Kemmelberg, Haps, Mainz, Aardenburg, Wiesbaden.
======================================
ISRAËL
Een mogelijke identificatie van Sodom die niet meteen als onzinnig terzijde geschoven hoeft te worden.
Een inscriptie bij de Klaagmuur in Jeruzalem vermeldt een stedelijke magistraat uit de zevende of vroege zesde eeuw v.Chr. (afbeeldingen; commentaar).
En verder: Hazor, Ein Hanya, Bethsaida (hetzelfde, maar nu met het gebruikelijke bijbelse frame; en commentaar), Qumran en meer Qumran.
======================================
OVERIG
Er is sympathie voor archeologie maar de financiering is al jaren problematisch en werd door een sarcastische advertentie in De Volkskrant onder de aandacht gebracht. Lees bij wijze van aanvulling ook dit.
De zelfbenoemde inspecteur-generaal van het Allard Pierson Museum doet verslag in Toebosch’ Onvolprezen Eigen Tijdschrift.
En verder: Provadiya, ontbossing, een Etruskische nederzetting op Sardinië, een Skythisch graf, klimaatverandering in de hellenistische tijd en een Germaans bordspel.
======================================
BOEKEN
De boekenrubriek in de Livius Nieuwsbrief wordt verzorgd door Roel Salemink van de Amsterdamse Athenaeumboekhandel, die u de boeken snel zal leveren als u gebruik maakt van de onderstaande links.
De Feniciërs waren samen met de Grieken lange tijd heer en meester over de Middellandse Zee. Dat is althans de lezing zoals we die kennen, maar historica Josephine Quinn beweert in haar boek In Search of the Phoenicians dat er geen sprake is geweest van de Feniciërs als één coherent volk, maar van een lappendeken aan steden, stammen en koloniën.
Een van de bekendste ‘Feniciërs’ is Hannibal, Carthaags veldheer en aartsvijand van het Republikeinse Rome. De Amerikaanse classicus John Prevas schreef over hem een nieuwe biografie met de titel Hannibal’s Oath: The Life and Wars of Rome’s Greatest Enemy.
Age of Conquests. The Greek World from Alexander to Hadrian (336 BC – AD 138) door Princeton hoogleraar Angelos Chaniotis is een overzichtswerk van de geschiedenis van het Griekse deel van de Mediterrane wereld tijdens de Hellenistische en Romeinse tijd tot en met de regering van Hadrianus.
Hadrianus bouwde in de provincie Brittannia zijn bekende muur. Daarover gaat het nieuwe boek van Adrian Goldsworthy Hadrian’s Wall. Rome and the Limits of Empire waarin hij alle aspecten van het imposante bouwwerk langsgaat.
Over wat we in de gauwigheid Presocratische filosofen noemen gaat The Concept of Presocratic Philosophy. Its Origin, Development, and Significance van André Laks. Waarom worden al deze denkers, waarvan de overgeleverde fragmenten samen negen delen in de Loeb Classical Library vullen, als één groep gedefinieerd? Laks is medeverantwoordelijk voor de Loeb-vertalingen onder de noemer Early Greek Philosophy.
De eerste Odyssee-vertaling door een vrouw: The Odyssey door Emily Wilson. In The Guardian:
Emily Wilson’s crisp and musical version is a cultural landmark. Armed with a sharp, scholarly rigour, she has produced a translation that exposes centuries of masculinist readings of the poem.
In The Cambridge Companion to the Writings of Julius Caesar wordt het werk van Julius Caesar van alle kanten belicht. Het is een mooie aanvulling op de vorige maand verschenen The Landmark Julius Caesar. The Complete Works: Gallic War, Civil War, Alexandrian War, African War, and Spanish War vertaald door Kurt Raaflaub.
Wilt u zich aanmelden voor de oudheid-nieuwsbrief van Athenaeum Boekhandel met daarin nog meer oudheid-boekennieuws, stuurt u dan een bericht aan klassiek@athenaeum.nl , of bezoek Athenaeums klassiekenpagina.
======================================
SLECHT NIEUWS
Er is zó veel dat niet klopt in dit stuk dat uw redacteur, moedeloos, het niet eens meer uitlegt. Maar het komt erop neer dat het echt niet nodig is de Bijbel te gebruiken om de migratie van mensen naar Amerika te verklaren.
Weer een gevalletje van klinkklare wetenschap: de Constantijnmeteoor. Het past weliswaar niet bij de beschrijving in de bronnen en het was ook nog ergens anders, maar toch graaf je het visioen van Constantijn op.
We moeten toch eens aanplakken dat relevantie de vijand is van de geschiedenis. Deze maand was Donald Trump de nieuwe Nero, nee Caligula. En Justin Trudeau was ook al Caligula, al dacht de koppenmaker aan Justinianus. Waarmee afdoende duidelijk is gemaakt dat vergelijkingen dom zijn.
======================================
EN TOT SLOT
Daar sta je dan, met je Romeinse goudstukken en je metaaldetector.
Toota witharsechwanoo!
======================================
Oude nieuwsbrieven zijn te raadplegen via de nieuwspagina van het Rijksmuseum van Oudheden en bij Aantekeningen bij de Bijbel.
======================================
CURSUSSEN
Livius verzorgt dit voorjaar een cursus over Constantijn de Grote wordt gegeven in Amsterdam en – in één dag – in Gouda. De cursus “Waar komen de Europese volken vandaan?” (over DNA-onderzoek) wordt aangeboden in Bussum. In Dronten behandelen we de geschiedenis van Mesopotamië, terwijl de Zijderoute aan bod komt in Dronten, Schagen, Zaandam en Zoetermeer.
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
