Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Naar aanleiding van ons vorige artikel, hier een kleine uitweiding over wat christenvervolging is en hoe we daarmee om moeten gaan.
Iedere christen zal ondervinden dat er veel tegenwind en tegenspraak is, echter we moeten oppassen om dat meteen gelijk te stellen aan vervolging. Daarnaast valt op dat in gesprekken vaak voorbeelden uit het buitenland worden aangehaald, echter omdat in andere landen er (mogelijk) vervolging is van christenen, wil dat nog niet zeggen dat wij worden vervolgd. Vandaar dat het belangrijk is om te weten wat christenvervolging is en hoe wij als christenen daarmee moeten omgaan.
Als definitie hanteren wij “Christenvervolging is de systematische en ingrijpende discriminatoire behandeling op grond van het christelijke geloof; oftewel, het algemene begrip vervolging, toegepast op christenen.”. Breder opgevat omvat het ook (milde) pesterijen jegens christenen, en in dat licht kun je stellen dat “Christenvervolging zijn de negatieve gevolgen van het volgen van de Heere Jezus Christus.”
Een vraag die men kan stellen is of christenvervolging een vreemd verschijnsel is, of dat dit alleen in vlagen voorkomt. Reeds in de Bijbel zien we dat dit al wordt genoemd. Toen Paulus nog geen christen was, beroemde hij zich erop dat hij de christenen vervolgde (1 Cor. 15:9; cf. Hand. 8:1ev.). Toen hij eenmaal tot bekering kwam, werd ook hij vervolgd. In de eerste brief aan de Corinthiërs zegt hij “Tot op dit moment lijden wij én honger én dorst, én zijn wij naakt, én worden wij met vuisten geslagen, én hebben wij geen vaste woonplaats, én spannen wij ons in door met onze eigen handen te werken. Worden wij uitgescholden, dan zegenen wij. Worden wij vervolgd, dan verdragen wij. Worden wij belasterd, dan bidden wij. Wij zijn geworden als het uitvaagsel van de wereld en het afschraapsel van allen tot nu toe.” (1 Cor. 4:11-13 HSV)
Echter omdat Paulus en ook de andere apostelen werden vervolgd, wil dat nog niet zeggen dat we christenvervolging als een normaal iets moeten beschouwen. Paulus schrijf aan zijn pupil Timotheüs “allen die godvruchtig willen leven in Christus Jezus, zullen vervolgd worden” (2 Tim. 3:12 HSV), terwijl Jezus zelf tegen ons zegt “Een dienaar is niet meer dan zijn heer. Als zij Mij vervolgd hebben, zullen zij ook u vervolgen; als zij Mijn woord in acht genomen hebben, zullen zij ook het uwe in acht nemen” (Joh. 15:20 HSV).
Hieruit blijkt dat christenen vervolging mogen verwachten. We hoeven maar het boek Handelingen te lezen om te zien dat vervolging er standaard bij hoort.
Dit roept de vraag op of we ons hier zorgen over moeten maken. In de zaligsprekingen lezen we zelfs “Zalig bent u, wanneer de mensen u haten, en wanneer zij u uitstoten en u smaden en uw naam als slecht verwerpen omwille van de Zoon des mensen. Verblijd u op die dag en spring op van vreugde, want zie, uw loon is groot in de hemel. Hun vaderen deden immers evenzo met de profeten.” (Luk. 6:22-23 HSV).
Omdat we als christenen vervolging mogen verwachten, wil dat niet zeggen dat alles wat ons tegenzit of niet zint meteen vervolging is. Als christenen zijn wij een minderheid en dat houdt in dat de maatschappij steeds meer seculier wordt. Zaken als zondagsrust, of ethische zaken rondom huwelijk, abortus, LGBT, etc. worden anders opgevat door de seculiere maatschappij dan door christenen en we zien deze verschillen in inzicht steeds duidelijker. Natuurlijk kan het dan voorkomen dat er over wordt gespot en dat in de media de kerk in een negatief daglicht wordt gesteld, omdat we nu eenmaal als christenen onder een vergrootglas liggen. En ja, we kunnen hierdoor geschokt zijn en misschien kan het zelfs emotioneel pijn doen. Echter dit kun je nauwelijks vervolging noemen, eerder dat dit een gevolg is dat er minder christenen zijn en om die reden als een soort ‘krimppijn’ kan worden opgevat.
In Nederland is er nog steeds vrijheid om christen te zijn en wordt in de grondwet “Vrijheid van godsdienst en levensovertuiging” gegarandeerd. Dit is vastgelegd in artikel 6: 1. Ieder heeft het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. 2. De wet kan ter zake van de uitoefening van dit recht buiten gebouwen en besloten plaatsen regels stellen ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden. We zien dat aan deze vrijheid enkele beperkende voorwaarden zijn opgenomen, zoals regels ter bescherming van de gezondheid en waar we nu mee te maken hebben.
Hiermee moet niet gesteld worden dat er helemaal geen christenvervolging is in Nederland. Want we zien dat christelijke asielzoekers regelmatig worden uitgezet, met als enige reden dat ze in Nederland naar een andere kerk gaan dan in hun land van herkomst. Of dat christelijke burgerambtenaren niet mogen weigeren dat ze homofielen trouwen en zijn om die reden enkele ontslagen, terwijl burgerambtenaren die een andere religie aanhangen dit wel mogen weigeren. Maar in vergelijking met christenen in andere landen, die om hun christen zijn worden gedood, gemarteld of gevangen gezet, is dit in Nederland (nog) niet het geval.
Als eerste zal het geen enkele christen onberoerd laten als die hoort hoe zijn broeders en zusters in andere landen worden vervolgd. We kunnen voor hen bidden, maar zeker ook leren hoe zij overleven. Reeds eerder is betoogd dat iedere christen vervolgd zal worden en er wordt ook een handvat gegeven hoe we moeten reageren: “Welnu dan, laten ook wij, nu wij door zo'n menigte afleggen alle last en de zonde, die ons zo gemakkelijk verstrikt. En laten wij met volharding de wedloop lopen die voor ons ligt, terwijl wij het oog gericht houden op Jezus, de Leidsman en Voleinder van het geloof.” (Hebr. 12:1 HSV). We moeten dus de zonden nalaten en ons laten bemoedigen door de christenen die daadwerkelijk worden vervolgd (lees vooral ook hoofdstuk Hebreeën 11).
Zoals we al schreven kunnen we van de vervolgde broeders en zusters leren. Peter Kuzmic heeft indertijd de vervolgde christenen in communistisch Rusland bestudeerd en kwam tot een drietal punten die christenen niet moeten doen als er vervolging komt en één punt wat ze wel moeten doen.
Kuzmic merkt op dat de eerste defensieve reactie van veel christelijke minderheidsgemeenschappen die plotseling omringd zijn door een machtige vijand en geregeerd worden door een atheïstisch systeem, is zich terug te trekken uit de samenleving, letterlijk “de wereld te ontvluchten” (p. 340). Hij zag dat dit gebeurde door enerzijds letterlijk het land te ontvluchten en anderzijds door zich terug te trekken uit de maatschappij. Kuzmic betoogt dat beide reacties werden veroorzaakt door angst, omdat het atheïstische systeem als kwaadaardig wordt opgevat (p. 340). Misschien lijkt het emigreren naar een ander land het meest problematisch, echter het blijkt dat door zich terug te trekken uit de maatschappij een sektarische gettomentaliteit wordt ontwikkeld met een passief, zo niet reactionair legalisme en isolatie die hen niet in staat stelde een door het Evangelie voorgeschreven 'zout en licht' invloed op hun samenleving uit te oefenen. Zij ontwikkelden vaak hun eigen piëtistische subculturen met hun eigen gedragspatronen, taal, kleding, en zelfs hymnologie en gebedswijzen." (p. 342)
Een tweede reactie die Kuzmic zag is zich openlijk verzetten tegen de overheid. De eenvoudige redenering achter deze kruisvaardersmentaliteit was dat het nieuwe systeem goddeloos en slecht is, geïnspireerd door de duivel en niet moet worden gehoorzaamd of getolereerd, maar juist actief moet worden bestreden in de naam van Christus (p. 343). Het was volgens hem juist deze reactie die resulteerde in onderdrukking, “ontelbare christelijke martelaren” en “verwoesting van kerkelijke eigendommen en instellingen”. Door de rol van het verzet op zich te nemen, werden christenen “ideologische vijanden in dienst van de 'imperialistische naties' en dus onpatriottische politieke verraders" (p. 344). Hij voegt daaraan toe “Overal waar christenen gevangen zaten in de veronderstelling dat hun belangrijkste taak het bestrijden van het communisme was, hebben ze zichzelf gehandicapt gemaakt door niet in staat te zijn vergeving te beoefenen en levende (of stervende) getuigen te zijn voor hun communistische vijanden” (p. 344). Zijn conclusie is dan ook “Het is altijd een verraad aan het Evangelie wanneer het christelijk geloof, in werkelijkheid of door perceptie, gereduceerd wordt tot een politiek-ideologische kracht” (p. 344).
De derde fout die Oost-Europese christenen begingen in reactie op de communistische onderdrukking, was volgens Kuzmic aanpassing, de verleiding om zich te conformeren of compromissen te sluiten, om de boodschap aan te passen aan de nieuwe situatie en om zich aan te passen aan de heersende ideologie (p. 344).
Denk aan de drie-zelf-kerk in China. En net als bij de drie-zelf-kerk en de niet-geregistreerde kerk in China, veroorzaakte aanpassing “vaak splitsingen tussen de kerkgenootschappen die zich bij de overheid registreerden en ermee instemden zich aan de letter van de wet te houden en zij die elk compromis met de autoriteiten afwezen en weigerden zich aan de wettelijke beperkingen te houden en er zo voor kozen om op een clandestiene manier als 'ondergrondse kerken' te opereren” (p. 344). Voor christenen die bereid waren zich aan de beperkingen van de regering te houden, reageerden de regeringen gewoonlijk met “het drie-aanwijzingsbeleid: aangewezen plaats, personeel, en gebieden” (p. 346). Dit, zegt Kuzmic, leidde altijd tot een compromis van de rol en de boodschap van de kerk.
Als vluchten, zich verzetten of aanpassen de verkeerde stappen waren voor de Oost-Europese christenen, wat is dan wel de juiste reactie hoe men moet handelen? Opvallend is dat Kuzmic zegt dat we het kruis moeten volgen en citeert dan Jezus “Laat wie achter Mij aan wil komen zichzelf verloochenen, zijn kruis opnemen en Mij volgen” (Mat. 16:24; Mark. 8:34; Luk. 9:23 HSV). Wat we dus moeten doen is een totale toewijding aan alle eisen van Jezus, inclusief het hele spectrum van ethische (persoonlijke en sociale) eisen die inherent zijn aan het Bijbelse kērygma G2782 "de prediking" (cf. ki̱rysso̱ G2784; p. 352). Kortom, het betekende een christelijk leven in antwoord op de oproep van Christus, niet in reactie op de regering. Dit hield ook in het aanvaarden van de consequenties die de regering uitdeelde, als een manier om duidelijk te maken dat christenen burgers zijn van een ander koninkrijk. Dit bracht noodzakelijkerwijs lijden met zich mee. De bereidheid om te lijden zonder vergelding en tegelijk hun vijanden te blijven liefhebben, werd de meest aantrekkelijke eigenschap van authentieke christenen onder het communisme.
Christenen mogen leren van de ervaringen van andere christenen, zeker als die zijn vervolgd. Ervoor waken dat fouten die eerder zijn gemaakt niet door ons worden gemaakt. Laten we gehoor geven aan datgene waartoe Jezus ons opriep, nl. Zijn kruis dragen (Mat. 16:24; Mark. 8:34; Luk. 9:23). Of anders gesteld: het Woord van God heeft alle zeggenschap over je leven. Geen overheid, tegenstand of verdrukking kan je hier vanaf brengen. Dit doe je niet door je eigen veiligheid of wensen voorop te stellen en vervolging te ontvluchten (of vermijden) maar God te volgen en dicht bij Hem te blijven.
Gebruikte literatuur: Peter Kuzmic, "Pentecostal Theology and Communist Europe" in European Pentecostalism (2011)
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
