‹ Agatha ChristieRecensie: Gij geheel anders ›
Website update: Tekstkritische notities
Gepubliceerd op 28-11-2022

Onze website wordt vooral gebruikt vanwege de vele tienduizenden tekstkritische notities. Dit omdat wij een van de weinigen zijn die deze openbaar op internet hebben staan. Het is om die reden dat we nog steeds dagelijks aanvullingen en verbeteringen doorvoeren.

Vooral voor het Oude Testament is de behoefte aan tekstkritische notities groot omdat bestaande wetenschappelijke edities zoals de BHS/BHQ/etc. hierin zeer summier zijn, terwijl als men meer informatie hierover wil hebben men meteen gedwongen is om allerlei vakliteratuur hierover aan te schaffen. Het is dan ook niet vreemd dat we wekelijks meerdere mailtjes krijgen met allerlei vragen over onze notities en waarvan we de belangrijkste hieronder willen beantwoorden.

Hierbij wordt vooral de nadruk gelegd op de onderlinge verschillen van de manuscripten, terwijl voor de Dode Zee-rollen (vanwege dat de meeste fragmentarisch zijn) ook de voorkomens worden genoteerd. Een belangrijke reden is dat wetenschappelijke edities zoals de BHS/BHQ hier zeer summier zijn.

Welke basistekst gebruiken jullie?

We gebruiken de Westminster Leningrad Codex (WLC) als basis.

Welke manuscripten gebruiken jullie?

Als eerste wordt Benjamin Kennicott’s werk ‘Vetus Testamentum hebraicum cum variis lectionibus’ (1780) gebruikt. Hierin zijn meer dan 600 manuscripten opgenomen en vergeleken op varianten. In eerste instantie zijn deze ingescand en per vers zichtbaar gemaakt. Op dit moment zijn ruim 13.000 verzen hiervan voorzien. De bedoeling is dat later deze geïntegreerd worden met de andere notities.

De Dode Zee-rollen worden op dit moment verwerkt. Dit gebeurd per manuscript of fragment en wel vanaf de foto’s die ons ter beschikking staan. Na afloop wordt onze interpretatie vergeleken met die van anderen zoals Emanuel Tov of Eugene Charles Ulrich.

Alle verschillen van de Samaritaanse Pentateuch ten opzichte van de Masoretische tekst zijn opgenomen.

Tot slot zijn enkele specifieke manuscripten en of wetenschappelijke edities opgenomen zoals:

De MAM omdat deze op de Aleppo Codex is gebaseerd en vooral door Joodse wetenschappers wordt gebruikt. De andere vanwege dat deze door diverse christelijke vertalingen zijn gebruikt. De Statenvertalers maakten bv. gebruik van de Buxtorf1620 en mogelijk ook Bomberg1525, terwijl veel vertalingen van voor 1950 gebruik maakten van de MTGinsburg.

Worden ook varianten van de LXX en Vulgaat opgenomen?

Er zijn plannen om die ook op te nemen. Het is zelfs zo dat nu al de meest opvallende varianten al worden toegevoegd zodra we die opmerken tijdens het verwerken van de andere manuscripten.

Waarom is er geen vertaling van de verschillende varianten?

Wij gaan ervan uit dat men de grondtalen beheerst. Het is namelijk ondoenlijk om de vele tienduizenden varianten te vertalen.

Wat stond er oorspronkelijk in de grondtekst?

Wij geven slechts de varianten of voorkomens weer zoals die via de manuscripten zijn overgeleverd. Wat er oorspronkelijk heeft gestaan is een aparte wetenschap die zich baseert op de beschikbare gegevens.

Wat zijn de notities die bij sommige teksten onder de tekstkritische notities staan?

In sommige manuscripten zijn er afwijkende letters, schrifttype of een andere kleur inkt gebruikt. Deze worden apart vermeld. Hetzelfde als er twijfel is over een bepaald woord of tekstgedeelte vanwege een beschadiging van het manuscript. Ook als er twijfel is of een manuscript of fragment echt is zal dat hier worden vermeld.

Waarom staan er niet bij iedere Bijbeltekst notities?
Waarom zijn ze niet volledig?

Er zijn zeer veel manuscripten en fragmenten, waarvan een groot gedeelte tot heden nog niet gedigitaliseerd zijn. Daarom voeren we het per manuscript of fragment in, met als gevolg dat in de loop der tijd het steeds vollediger wordt. Op dit moment is ongeveer 40% van de Dode Zee-rollen verwerkt en 70% van Kennicott verwerkt.

Volgens ons is er een fout bij een notitie

We proberen zo zorgvuldig mogelijk te zijn, echter zoals iedere mens maken ook wij fouten. Als u een fout heeft ontdekt dan kunt u ons altijd mailen. In dat geval willen we niet alleen een beschrijving van de fout, maar ook de bronvermelding of (indien mogelijk) een scan van het gedeelte van het manuscript waaruit blijkt dat het een fout betreft.

Opmerkingen als “dit is niet volgens de Staten Vertaling of King James” worden niet in behandeling genomen omdat dit vertalingen zijn en niet de grondtekst betreft.




Commentaar

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!


Mede mogelijk dankzij

TuinTuin