Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
AB | Gromt een (aanvals)leeuw in het struikgewas tenzij hij een prooi heeft? Grauwt een (jacht)leeuw in zijn schuilplaats tenzij hij iets gevangen heeft? |
SV | Zal een leeuw brullen in het woud, als hij geen roof heeft? Zal een jonge leeuw uit zijn hol zijn stem verheffen, tenzij dat hij [wat] gevangen hebbe? |
WLC | הֲיִשְׁאַ֤ג אַרְיֵה֙ בַּיַּ֔עַר וְטֶ֖רֶף אֵ֣ין לֹ֑ו הֲיִתֵּ֨ן כְּפִ֤יר קֹולֹו֙ מִמְּעֹ֣נָתֹ֔ו בִּלְתִּ֖י אִם־לָכָֽד׃
|
Trans. | hăyišə’aḡ ’arəyēh bayya‘ar wəṭeref ’ên lwō hăyitēn kəfîr qwōlwō mimmə‘ōnāṯwō bilətî ’im-lāḵāḏ: |
Algemeen
Zie ook: Leeuw, Wouden (Bossen)
Aantekeningen
Zal een leeuw brullen in het woud, als hij geen roof heeft? Zal een jonge leeuw uit zijn hol zijn stem verheffen, tenzij dat hij [wat] gevangen hebbe?
- Als we dit Bijbelgedeelte lezen, maar dan vanuit de werkelijke gedragingen van leeuwen, dan moeten we bepalen welke geluiden een leeuw maakt en waarom. We zien dat in het Hebreeuws de woorden sha'ag en qol worden gebruikt. Als eerste het woord sha'ag dat in betrekking tot menselijk gedrag meestal een uiting van pijn of wanhoop weergeeft (Job 3:24; Ps 32:3; 38:8). Bij dieren is het een agressief geluid, dat vertaald kan worden met "loeien, brullen, grommen, grauwen" (Richt. 14:5; Ps. 104:21). Soms wordt het gebruikt voor de "donder" van de bliksem (Job 37:4; cf. Amos 1:2). Het woord qol is algemeen woord dat ieder stemgeluid kan weergeven, van 'roepen' tot 'kreunen' en 'zingen'. In de context van onze passage passen de woorden "grommen" en "grauwen" beter dan het "brullen" en "de stem verheffen", bovendien passen deze beter bij het gedrag van de leeuw en het zijn mogelijke alternatieve vertalingen van de Hebreeuwse woorden.
- Een ander probleem, in ons vers worden twee verschillende woorden gebruikt voor 'leeuw', namelijk 'arieh en kephir. In de meeste Bijbelvertalingen wordt 'arieh weergegeven met 'leeuw' en kephir met 'jonge leeuw', welke op zich goede vertalingen zijn. Echter hoe dit toe te passen. Er zijn 2 groepen leeuwen tijdens de jacht: de benedenwindse en de bovenwindse. Hierbij zijn de benedenwindse de sterkere (en dus jongere) leeuwen, die vanuit het struikgewas de aanval inzetten, terwijl de bovenwindse zichtbaar (en ruikbaar) vanuit hun schuilplaats de prooi richting de benedenwindse leeuwen opjagen.
Op grond van bovengenoemde interpretatie, zou ik Amos 3:4 dan ook als volgt willen vertalen:
Gromt een (aanvals)leeuw in het struikgewas
tenzij hij een prooi heeft?
Grauwt een (jacht)leeuw in zijn schuilplaats
tenzij hij iets gevangen heeft?
Nu slaat het grommen en grauwen op het agressieve gedrag van de leeuwen die hun prooi verorberen en het is een gedrag die zich richt tegen de andere roofdieren (hyena's) en aaseters (gieren) en meer een waarschuwing is dan dat het een begin is van een dodelijke aanval. Bovendien past deze vertaling in de totale context van het hoofdstuk.
Vertaalnotities
Zie hier voor een verklaring van de gebruikte coderingen.
Zie hier over het gebruik van de interlineair.
Zal een leeuw brullen in het woud, als hij geen roof heeft? Zal een jonge leeuw uit zijn hol zijn stem verheffen, tenzij dat hij [wat] gevangen hebbe?
- שָׁאַג H7580 ww. "brullen" (Richt. 14:5; Job 37:4; Ps. 22:14; 38:9; 74:4; 104:21; Jes. 5:29; Jer. 2:15; 25:30; 51:38; Ezech. 22:25; Hos. 11:10; Joel 3:16; Am. 1:2; 3:4, 8; Sef. 3:3 †);
- כְּפִיר H3715 dier "jonge leeuw". In het Hebreeuws zijn er diverse benamingen voor de leeuw, ieder met een specifieke betekenis, die helaas verloren gaan in een vertaling: אַרְיֵה H738 "de jonge onervaren leeuw", אֲרִיאֵל H739 "de sterke leeuw", שַׁחַל H7826 "de felle leeuw", כְּפִיר H3715 "de welp of jonge leeuw", לַיִשׁ H3918 "de oude leeuw", לָבִיא H3833 "de volwassen leeuw" of לְבִיָא H3822 "leeuwin".
- טֶרֶף H2964 zn. mnl. "prooi, buit" (Gen. 49:9; Num. 23:24; Job 4:11; 24:5; 29:17; 39:1; Ps. 76:5; 104:21; 111:5; 124:6; Spr. 31:15; Jes. 5:29; 31:4; Ezech. 17:9; 19:3, 6; 22:25, 27; Am. 3:4; Nah. 2:12-13; 3:1; Mal. 3:10 †);
- מְעוֹנָה "leger, schuilplaats"
____
- הֲיִשְׁאַ֤ג MT (4QXIIc);
- אַרְיֵה֙ בַּיַּ֔עַר MT 4QXIIc;
- אֵ֣ין MT (4QXIIc);
- לֹ֑ו MT 4QXIIc;
- הֲיִתֵּ֨ן MT (4QXIIc);
- כְּפִ֤יר MT 4QXIIc;
- קֹולֹו֙ MT 4QXIIc; omissie Kennicott80; קלו Kennicott19 82 109 115 172 224 384;
- מִמְּעֹ֣נָתֹ֔ו MT; ממעונתוx(מ[מ]עונתוx4QXIIc) Kennicottmss; omissie Kennicott96;
- אִם MT; באין Kennicott17;
- Voorkomend in 4Q78=4QXIIc (fragmentarisch);
Koop nu
Commentaar
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!