Aantekeningen bij de Bijbel: Exodus 20:2

Exodus 20:2

SV	Ik ben de HEERE uw God, Die u uit Egypteland, uit het diensthuis, uitgeleid heb.
WLC	אָֽנֹכִ֖י֙ יְהוָ֣ה אֱלֹהֶ֑֔יךָ אֲשֶׁ֧ר הֹוצֵאתִ֛יךָ מֵאֶ֥רֶץ מִצְרַ֖יִם מִבֵּ֣֥ית עֲבָדִֽ֑ים׃
Trans.	’ānōḵî JHWH ’ĕlōheyḵā ’ăšer hwōṣē’ṯîḵā mē’ereṣ miṣərayim mibêṯ ‘ăḇāḏîm:

Algemeen

Zie ook: Egypte, Geboden (tien), Joodse wetten (613)
Exodus 13:3, Deuteronomium 5:6, Psalm 81:11

Aantekeningen

Ik ben de HEERE uw God, Die u uit Egypteland, uit het diensthuis, uitgeleid heb.

Vertaalnotities

Zie hier voor een verklaring van de gebruikte coderingen.
Zie hier over het gebruik van de interlineair.

אָֽנֹכִ֖י֙

H595

Ik ben

יְהוָ֣ה

H3068

de HEERE

אֱלֹהֶ֑֔יךָ

H430

uw God

אֲשֶׁ֧ר

H834

הוֹצֵאתִ֛יךָ

H3318

uitgeleid heb

מֵ

H9014

אֶ֥רֶץ

H776

Die uit Egypteland

מִצְרַ֖יִם

H4714

מִ

H9014

בֵּ֣֥ית

H1004

uit het diensthuis

עֲבָדִֽ֑ים

H5650

Ik ben de HEERE uw God, Die u uit Egypteland, uit het diensthuis, uitgeleid heb.

Egyptisch Anoki "Ik"; Akk. anāku “Ik; mij”
Zowel hier als in Deuteronomium beginnen de 10 geboden met de aanhef אָֽנֹכִי֙ יְהוָ֣ה אֱלֹהֶ֔יךָ ('anoki YHWH '^èloheka) en kunnen grammaticaal bezien op twee manieren worden vertaald:
1. Ik, JHWH, ben uw God (die u bevrijd heb), waarbij "JHWH" een toevoeging is bij "Ik".
2. Ik ben JHWH uw God (die u bevrijd heb), waarbij "JHWH" als een erenaam wordt gebruikt.
Beide vertalingen zijn mogelijk omdat het koppelwoord ontbreekt. Dit is meestal het geval in het Hebreeuws.
Vaak wordt de eerste vertaling gekozen, omdat de tweede op het eerste gezicht zinloos lijkt, want de Israëlieten kenden immers de naam van hun God al. Deze naam was reeds door Mozes aan het volk bekend gemaakt (Ex 6) en het lijkt onlogisch dat God Zijn naam opnieuw moest openbaren.
Toch zijn er redenen om voor de tweede vertaling te kiezen. Zo vinden we in Psalm 50:7 een verwijzing naar de aanhef van de 10 geboden אֱלֹהִ֖ים אֱלֹהֶ֣יךָ אָנֹֽכִי (ʾĕlōhîm ʾĕlōhêkā ʾānōkî) "uw God, ben Ik", waarbij God een vervanging is van JHWH. Ook in Leviticus 18:2 אֲנִ֖י יְהוָ֥ה אֱלֹהֵיכֶֽם (ʾănî yhwh ʾĕlōhêkem) vinden we zo'n statement welke moeilijk anders is te vertalen dan met "Ik ben JHWH, uw God". Het is dan ook niet verwonderlijk dat dat men deze vertaling aantreft in de LXX, Peshitta, Vulgata en in modernere vertalingen zoals die van Luther en de Statenvertaling.
Daarnaast is er nog een argument aan te voeren voor deze tweede vertaling. Deze vorm van "zelfpresentatie" was een geliefde stijlfiguur in het oude Midden Oosten. Niet alleen bij Jozef zien we dit terug als hij zich bekend maakt bij zijn broers (אֲנִ֣י יֹוסֵ֔ף ʾănî yōwsēp, ik ben Jozef), maar ook in veel koningsinscripties en in Hethietische vazal verdragen zien we dat deze beginnen met "Ik ben x, koning van y". Het is belangrijk dat men weet met wie men van doen heeft. Hier presenteert JHWH zich op een soortgelijke wijze als degene die door de bevrijding en uittocht heeft bewezen dat Hij Israël's God is.

____

יְהוָ֣ה MT SP (Pap^Nash);
אֱלֹהֶ֑֔יךָ אֲשֶׁ֧ר MT SP Pap^Nash;
הֹוצֵאתִ֛יךָ MT (4QPaleoGenExod^l) SP (Pap^Nash);
מֵאֶ֥רֶץ MT (4QPaleoGenExod^l) SP Pap^Nash;
מִצְרַ֖יִם MT SP (Pap^Nash);
Voorkomend in 4Q11=4QPaleoGenExod^l (zeer fragmentarisch, identiek aan MT);

____

De tekst in 4QpaleoGen-Exod^l is in paleo-Hebreeuws geschreven.

Koop nu

Commentaar

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!