Aantekeningen bij de Bijbel: Exodus 20:4

Exodus 20:4

SV	Gij zult u geen gesneden beeld, noch enige gelijkenis maken, [vanhetgeen] boven in den hemel is, noch [vanhetgeen] onder op de aarde is, noch [vanhetgeen] in de wateren onder de aarde is.
WLC	לֹֽ֣א תַֽעֲשֶׂ֨ה־לְךָ֥֣ פֶ֣֙סֶל֙ ׀ וְכָל־תְּמוּנָ֡֔ה אֲשֶׁ֤֣ר בַּשָּׁמַ֣֙יִם֙ ׀ מִמַּ֡֔עַל וַֽאֲשֶׁ֥ר֩ בָּאָ֖֨רֶץ מִתַָּ֑֜חַת וַאֲשֶׁ֥֣ר בַּמַּ֖֣יִם ׀ מִתַּ֥֣חַת לָאָֽ֗רֶץ ׃
Trans.	lō’ ṯ^a‘ăśeh-ləḵā fesel wəḵāl-təmûnâ ’ăšer baššāmayim mimm^a‘al wa’ăšer bā’āreṣ mitā^aḥaṯ wa’ăšer bammayim mit^aḥaṯ lā’āreṣ

Algemeen

Zie ook: Aarde (plat vs. rond), Afgodendienst, Astrolatrie, Geboden (tien)
Leviticus 26:1, Psalm 97:7

Aantekeningen

Gij zult u geen gesneden beeld, noch enige gelijkenis maken, [van hetgeen] boven in den hemel is, noch [van hetgeen] onder op de aarde is, noch [van hetgeen] in de wateren onder de aarde is.

geen gesneden beeld, noch enige gelijkenis maken, Dit betekent niet dat men geheel geen beelden of tekeningen mocht maken. Op nadrukkelijk bevel van God moest Mozes de cherubim beelden maken voor op de ark en de afbeeldingen van cherubim voor de tabernakel (Ex. 25:18). Ook zien we dat later God aan Mozes opdracht geeft om de koperen slang te maken (Num. 21:8), deze werd pas vernietigd toen de mensen daar een afgodsbeeld van gingen maken. Het gaat hier dan ook om afgodenbeelden, zoals ook in het vorige vers "Gij zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben." en nog eens in het volgende vers nadrukkelijk wordt bevestigd "Gij zult u voor die niet buigen, noch hen dienen...".
geen gesneden beeld, noch enige gelijkenis maken, Volgens de Heidelbergse Catechismus (Zondag 35), slaat dit op het maken van een afbeelding van God. Echter uit de context (zie ook volgende vers) is het verboden om een beeld te maken om die te aanbidden en wat iets anders is.
boven in den hemel is, nl. de sterren en planeten die omringende landen vereerden (= astrolatrie).
onder op de aarde is, als tegenstelling tot de hemel. Afbeeldingen van mensen (die zich als goden wilden laten vereren) of dieren (die men als heilig zag).
noch [van hetgeen] in de wateren onder de aarde is, de dieren in de zee. Dit wil niet aangeven dat men dacht dat de aarde plat was, of dat er water onder de aarde was, alleen dat daar waar water is dit lager is dan het (bewoonbare) land.