Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
| AB | Want de gebruiken van de volken zijn niets; want het is [als] hout, dat men in het bos heeft gekapt, bewerkt door de handen van de ambachtsman met zijn bijl. |
| SV | Want de inzettingen der volken zijn ijdelheid; want het is hout, dat men uit het woud gehouwen heeft, een werk van des werkmeesters handen met de bijl. |
| WLC | כִּֽי־חֻקֹּ֥ות הָֽעַמִּ֖ים הֶ֣בֶל ה֑וּא כִּֽי־עֵץ֙ מִיַּ֣עַר כְּרָתֹ֔ו מַעֲשֵׂ֥ה יְדֵ֥י־חָרָ֖שׁ בַּֽמַּעֲצָֽד׃
|
| Trans. | kî-ḥuqqwōṯ hā‘ammîm heḇel hû’ kî-‘ēṣ mîya‘ar kərāṯwō ma‘ăśēh yəḏê-ḥārāš bamma‘ăṣāḏ: |
Algemeen
Zie ook: Bijl, Hand (lichaamsdeel), Wouden (Bossen)
De kerstboom beschreven in Jeremia?
-
Steeds vaker zien we de bewering dat dit gedeelte tot en met vers 5 een beschrijving is van een kerstboom. Gaan we dieper in op deze verzen dan lezen we dat in het bos een stuk hout wordt gehaald welke vervolgens bewerkt wordt met bijlen of beitels, een verwijzing dat het dus om een gebeeldhouwd iets gaat wat wordt bevestigd in het volgende gedeelte waarin wordt vermeld dat dit beeldhouwwerk met zilver en goud wordt overdekt. Denk bijvoorbeeld aan de gouden kalveren welke door Aäron (Ex. 32) en Jerobeam (1 Kon. 12:28) werden gemaakt. Het gaat dus om afgodsbeelden en niet om heilige bomen, ook al is het niet onmogelijk dat het hout wat werd gebruikt afkomstig is van een heilige boom.
In de beschrijving zien we de spottende opmerking, dat dit beeld vastgespijkerd moet worden, iets wat we ook zien bij veel Egyptische afgodsbeelden omdat het op een platform werd gezet en ervoor zorgde dat het beeld daar niet van af kon vallen. De spot gaat verder dat dit zelf gebeeldhouwde beeld niet kan lopen maar gedragen moet worden (vandaar het platform) en natuurlijk ook niet kan spreken (Ps. 115:5). Het is zo machteloos dat het zelfs niet kwaad of goed kan doen, het is "niets" (het zelfde woord dat ook in Prediker wordt gebruikt "ijdelheid der ijdelheden").
Tot slot zien we de verwijzing naar de palmboom, in de omliggende landen was de palmboom een heilige boom en werd gebruikt voor het maken van afgodsbeelden. Om onder andere die reden is er dan ook geen noodzaak om het te vertalen met "vogelverschrikker" (zie vs. 5).
Uit de hele beschrijving blijkt dat het gaat om het maken en vereren van afgodsbeelden en niet om het vereren van een heilige boom. Over het algemeen werden heilige bomen nooit gekapt en vervolgens vereerd (behalve als er dan een standbeeld van een afgod van werd gemaakt). Dat hier dan ook sprake is van een voorloper van de kerstboom is dan ook zeer miniem, want een kerstboom wordt niet met goud of zilver overdekt zoals bij het gouden kalf. De kerstboom wordt versierd en dit lijkt meer op de gewoonte van de Grieken die de jaarlijkse gewoonte hadden om de Aleppo-den te versieren met bloemen en linten ter ere van hun god Attis (wat voeding geeft aan de theorie die stelt dat de Aleppo-den de originele boom van Kerstmis is), maar ook zij kapten de boom niet.
Afgoden
- Israël wordt omringd door heidense landen die veel groter zijn dan zijzelf. Die volken hebben aanzien en macht, maar ook afgoden. Geen wonder dat Israël ook wil meedoen met de afgoden van de massa. Maar God verbiedt dat. Welke verleidingen komen heel sterk op jou af en wat doe je ertegen? (HSV Jongerenbijbel).
Aantekeningen
Want de inzettingen der volken zijn ijdelheid; want het is hout, dat men uit het woud gehouwen heeft, een werk van des werkmeesters handen met de bijl.
- de inzettingen, de afgoden en bijbehorende ceremoniën (cf. Kanttekeningen)
- ijdelheid, lett. niets, lucht, leegte, zie ook Pred. 1:2 "Lucht en leegte, zegt Prediker, lucht en leegte, alles is leegte" (NBV) waar hetzelfde woord wordt gebruikt.
- is hout, de houten afgoden zijn niets meer dan hout dat in het bos is gekapt om te bewerken (cf. vs. 8). Vanaf deze tekst lezen we hoe een afgod gemaakt wordt.
- een werk van des werkmeesters handen, bewerkt door een ambachtsman.
- met de bijl, met de bijl (SV, HSV, Naardense Bijbel) of beitel (NBV). Niet geheel duidelijk om wat voor stuk gereedschap het gaat.
Vertaalnotities
Zie hier voor een verklaring van de gebruikte coderingen.
Zie hier over het gebruik van de interlineair.
Want de inzettingen der volken zijn ijdelheid; want het is hout, dat men uit het woud gehouwen heeft, een werk van des werkmeesters handen met de bijl.
____
- Voorkomend in 4Q71=4QJerb (niets bewaard gebleven);
Koop nu
Commentaar
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
