Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
AB | Hoe ben je uit de hemel gevallen, Helel zoon van Shachar! Je bent neergeslagen op de aarde, overwinnaar van de heidenen! |
SV | Hoe zijt gij uit den hemel gevallen, o morgenster, gij zoon des dageraads! [hoe] zijt gij ter aarde nedergehouwen, gij, die de heidenen krenktet! |
WLC | אֵ֛יךְ נָפַ֥לְתָּ מִשָּׁמַ֖יִם הֵילֵ֣ל בֶּן־שָׁ֑חַר נִגְדַּ֣עְתָּ לָאָ֔רֶץ חֹולֵ֖שׁ עַל־גֹּויִֽם׃
|
Trans. | ’êḵə nāfalətā miššāmayim hêlēl ben-šāḥar niḡəda‘ətā lā’āreṣ ḥwōlēš ‘al-gwōyim: |
Algemeen
Zie ook: Engelen, Heiden, Heidenen, Lucifer, Morgen, Ochtend, Morgenster, satan, Venus
Aantekeningen
Hoe zijt gij uit den hemel gevallen, o morgenster, gij zoon des dageraads! [hoe] zijt gij ter aarde nedergehouwen, gij, die de heidenen krenktet!
- Hoe zijt gij uit den hemel gevallen…, cf. Lukas 10:18 waar Jezus zegt "Ik zag den satan, als een bliksem, uit den hemel vallen".
- morgenster, deze tekst is een orakel tegen de koning van Babylon (cf. vs. 4) die toen regeerde (James D. G. Dunn; John William Rogerson (2003). Eerdmans Commentary on the Bible. Eerdmans. p. 511) en waarmee zijn ondergang wordt voorspelt (Laney, J. Carl (1997). Answers to Tough Questions from Every Book of the Bible. Grand Rapids, MI: Kregel Publications. p. 127). In vs. 16 wordt hij specifiek een man word genoemd, terwijl; in vss. 10-20 hij duidelijk een fysiek lichaam heeft.
- morgenster, Sommigen zien hierin de val van satan, maar daar is gezien de context geen aanwijzing voor (J. Martin, “Isaiah,” BKCOT, 1061).
- Helel zoon van Shachar; 1) In de Ugaritische mythologie is deze gelijk te stellen aan ʽAthar de zoon van El (KTU 1.2.III.1-24 en 1.6.I.43-67), temeer daar in Zuid-Arabische inscripties ʽAthar wordt voorgesteld als de morgenster Venus (Oldenburg, “Above the Stars of El,” pp. 206 ff. zie ook M. S. Smith, “The God Athtar in the Ancient Near East and His Place in KTU 1.6.I,” in Solving Riddles and Untying Knots: Biblical, Epigraphic, and Semitic Studies in Honor of Jonas C. Greenfeld (ed. Z. Zevit, et al.; Winona Lake, 1995), pp. 634-36). 2) Volgens Klaas Spronk moet "... the idea of a god named Hêlèl should be abandoned. hyllis no more than an epithet, which can be compared to the use of Akkadian ellu/elletu, which can refer to, among other things, shining purity, to light, and also to gods, kings, and priests." Volgens Spronk, hyll bn-šḥr "denotes the king’s arrogant idea of being able to take the highest place in heaven, as if he were the sun." (Down with Helel! The Assumed Mythological Background of Isa. 14:12 in: M. Dietrich, I. Kottsieper (eds.), “Und Mose schrieb dieses Lied auf”: Studien zum Alten Testament und zum Alten Orient (Fs O. Loretz; AOAT 250), Münster 1998, 717-726)
Vertaalnotities
Zie hier voor een verklaring van de gebruikte coderingen.
Zie hier over het gebruik van de interlineair.
Hoe zijt gij uit den hemel gevallen, o morgenster, gij zoon des dageraads! [hoe] zijt gij ter aarde nedergehouwen, gij, die de heidenen krenktet!
- הֵילֵל H1966 hapax, "Helel, morgenster"; הֵילֵל בֶּן - שָׁחַר (hêlēl ben-šāḥar, "Helel zoon van Shachar"), is waarschijnlijk een naam voor de morgenster (Venus) of de halve maan. (Zie HALOT 245 s.v. הֵילֵל), waarbij dit woord is afgeleid van de stam הָלַל H1984 hallal (“schijnen”, cf. Job 29:3; 31:26) en afkomstig uit het Akkadisch hll (“schijnen”) waar het dan slaat op de afgod Ishtar welke gepersonifieerd is in (de planeet) Venus. De betekenis van “schijnen” zien we ook terug in de Vulgaat waar dit woord is weergegeven als “Lucifer” (=”de schijnende”) en van daaruit zien we deze terug in enkele vertalingen (KJV, Darby);
- שַׁחַר H7837 zn. mnl. enk. "dageraad"; Sommigen willen het als een persoonsnaam "Shachar" zien, welke dan gelijk is aan ʽAthar de zoon van El (KTU 1.2.III.1-24 en 1.6.I.43-67), temeer daar in Zuid-Arabische inscripties ʽAthar wordt voorgesteld als de morgenster Venus (Oldenburg, “Above the Stars of El,” pp. 206 ff. zie ook M. S. Smith, “The God Athtar in the Ancient Near East and His Place in KTU 1.6.I,” in Solving Riddles and Untying Knots: Biblical, Epigraphic, and Semitic Studies in Honor of Jonas C. Greenfeld (ed. Z. Zevit, et al.; Winona Lake, 1995), pp. 634-36);
- חוֹלֵ֖שׁ sommigen willen het afleiden van חָלַשׁ H2522 "verzwakken" (cf. kanttekeningen SV "gij zijt verlamd boven andere natiën"), maar HALOT 324 s.v. II חלשׁ ziet het als een homoniem "overwinnen, verslaan". Gaat men van het eerste uit dat kan men vertalen met "de verzwakker", in het laatste "de overwinnaar" (cf. NBV, HSV, NETBible).
- גֹּויִֽם H1471 "heidenen, heidenvolken"
____
- אֵ֛יךְ MT; היכהx1QIsaa;
- נָפַ֥לְתָּ MT; נפלתהx1QIsaa Kennicott96 115;
- מִשָּׁמַ֖יִם MT; מהשמיםx1QIsaa ἐκ τοῦ οὐρανοῦ LXX; מן שמים Kennicott23;
- בֶּן MT 1QIsaa; omissie LXX;
- הֵילֵל MT; הילילx1QIsaa Kennicott93 176; ἑωσφόρος LXX; lucifer Vg; הלל Kennicott72 226 253 258 260; הליל Kennicott126 150;
- שַׁחַר MT; πρωὶ ἀνατέλλων LXX; mane Vg; omissie Kennicott96;
- נִגְדַּ֣עְתָּ MT; נגדעתהx1QIsaa;
- חֹולֵ֖שׁ MT 1QIsaa 4QIsae; חלש Kennicot2 17 94 96 126 158 173 225 226; ὁ ἀποστέλλων LXX;
- עַל MT 4QIsae;
- גֹּויִֽם MT (4QIsae); πάντα τὰ ἔθνη LXX; גויx1QIsaa;
- Voorkomend in 1QIsaa (algemeen volgend MT); 4Q59=4QIsae (fragmentarisch);
Koop nu
Commentaar
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!