Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Wijn (Hebreeuws יַיִן H3196, Grieks οἶνος G3631) is een alcoholische drank, gemaakt van druiven van de Wijnstok. Bij de wijnbereiding doorloopt het perssap verschillende stadia: sap, most en ten slotte wijn.
Most (Hebreeuws תִּירוֹשׁ H8492) is in de wijnmakerij de naam voor het vers geperste, maar nog niet geheel vergiste sap van druiven of andere vruchten. Tegenwoordig mag most maximaal één procent alcohol bevatten.
In de Bijbel wordt onderscheid gemaakt tussen most of nieuwe wijn (Hebreeuws תִּירוֹשׁ H8492) en de gewone wijn (Hebreeuws יַיִן H3196).
Als eerste als de druiven waren geplukt werden deze in de wijnpers met de voeten geplet (Richt. 9:27; Jer. 25:30; 48:33), wat vaak gepaard ging onder gezang.
Het eerste stadium is de most of nieuwe wijn. Most is in de wijnmakerij de naam voor het vers geperste, maar nog niet geheel vergiste sap van druiven of andere vruchten. Most mag maximaal één procent alcohol bevatten, wat nauwelijks voldoende was om bij normale consumptie dronken van te worden en daarom een goede vervanger om te drinken i.p.v. het vervuilde water wat toen overal aanwezig was. Vandaar dat in de Bijbel wordt gesproken dat het een zegen was (Deut. 7:13; 11:14). Daarnaast was dit ook de enige manier om het sap houdbaar te houden, daar het lage percentage alcohol toch hoog genoeg is om te voorkomen dat het vocht bederft.
Na het persen duurde het in het noorden van Israël ongeveer 7 tot 40 dagen voor de most klaar was (G. Dalman, Vol. IV, p. 365-366).
Ook hiervan zien we dat de Bijbel het drinken ervan niet afwijst. In Spreuken 31:6 lezen we dat het gegeven moet worden aan de bedroefden. Toen Israël vooruit keek naar de toekomst, zag men hoe God de bergtoppen overspoelde met wijn (Amos 9:13-14; Joël 3:18) en vaten vol verse wijn (Joël 2:19) en de wijnpersen vol wijn (Joël 2:24).
Ook bij het Heilig Avondmaal werd wijn genuttigd.
Mocht alsnog de wijn zuur zijn geworden en niet drinkbaar, dan werd deze niet weggegooid maar verdund met water tot azijn of edik omdat dit nog altijd te prefereren was boven het onbetrouwbare water (cf. Joh. 19:29; G. Dalman, Vol. IV, p. 400, 402ev.).
Het Hebreeuwse יַיִן H3196 yayin, overeenkomstig met het Ugar. yn, Akkad. inu, Ethiop. wayn, welke allemaal 'wijn' betekenen (E. Klein, p. 258-259);
Grieks οἶνος;
Wie wijn uit Israël koopt ziet meestal een certificaat van het Rabbinaat vermeld, dat betekend dat de wijn kosher is. Dat betekent dat het hele proces onder toezicht staat van een rabbijn die er voor zorgt dat aan alle voorwaarden is voldaan. De belangrijkste zijn, dat wijnstokken pas in het 4de jaar na aanplant druiven mogen geven voor het maken van wijn, dat in het 7de (Sabbat-)jaar niet geoogst mag worden en dat er tussen de wijnstokken geen vruchten of groenten mogen worden verbouwd. Ook mogen in de wijnvaten waarin de gisting plaatsvindt geen vreemde stoffen aanwezig zijn. De enige uitzondering is, zoals in de andere wijnlanden, dat er wel zwavel wordt gebruikt om oxidatie van de druiven tegen te gaan en om de vaten te reinigen.
Reeds bij de Egyptenaren was het productieproces om wijn te maken bekend, waarbij het bijzondere is dat in de tombe van farao Tutankhamen er zelfs vaten zijn gevonden met daarin witte wijn (USAToday, 5/29/2006). Zie verder de website Wine of ancient Egypt waar zeer veel informatie is te vinden over wijn in het oude Egypte.
In 1965 werd er een 2600 jaar oud ostracon gevonden te Arad waarin een zekere soldaat Hananyahu (op de achterkant) aan zijn vriend Elyashiv schreef dat die meer wijn moest sturen. Op de voorkant wordt gesproken over geld en de HEER (JHWH) (PLoS One, Multispectral imaging reveals biblical-period inscription unnoticed for half a century, 14 juni 2017; NYtimes, 16 juni 2017).
In 2014 vonden archeologen in Tel Kabri (een paar kilometer ten oosten van Nahariya) voor het eerst harde bewijzen van een wijnindustrie. Uit de residuen van de vaten, die tot 3600 jaar oud waren, werden wijnsteenzuur en syringinezuur gevonden wat een bewijs is dat alcoholische dranken erin waren opgeslagen (PLoS One, Characterizing a Middle Bronze Palatial Wine Cellar from Tel Kabri, Israel, 27 augustus 2014; Times of Israel, 28 augustus 2014).
In 2018 werd in Gedera een fabriek ontdekt voor de fabricatie van wijn amfora's (Reuters, 31 juli 2018).
Sommige christenen beschouwen het als morele opdracht om zich te onthouden van wijn, omdat overal waar een vermelding van wijn is in de Bijbel ze menen dat er eigenlijk 'sap' bedoeld wordt. Echter nergens in de Bijbel vinden we hier een onderbouwing voor, eerder het omgekeerde dat overmatig gebruik tot dronkenschap leidt en waarvoor gewaarschuwd wordt. Ook uit buiten-Bijbelse literatuur en archeologische opgravingen blijkt dat wijn ten alle tijde alcoholisch was. Het is dan ook een misvatting dat wijn niet alcoholisch zou zijn.
Aangemaakt op 12 november 2005
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
