Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Beth Shean (Hebreeuws בֵּית שְׁאָן H1052), een plaats in het stamgebied van Manasse, westelijk van de Jordaan. Werd later Scythopolis (Grieks Σκυθόπολις) genoemd.
De plaats wordt een aantal keren in de Bijbel genoemd. Bij de intocht in Kanaän werd het toebedeeld aan de stam Manasse (Joz. 17:11, 16; Richt. 1:27).
Later werd de lichamen van Saul en zijn zonen hier tegen de muur gespijkerd (1 Sam. 31:10) en werden door de inwoners van Jabes daarvan verwijderd (1 Sam. 31:12). Op het bovenste gedeelte van de afgebeelde foto is een deel van de muur te zien met rechts op de achtergrond de Jordaanvlakte waar de inwoners van Jabes vandaan kwamen.
Tijdens de regering van koning David en koning Salomo was de stad onderdeel van een groter rijk geworden (1 Kon. 4:12).
Beth Shean בֵּית שְׁאָן H1052, van בַּיִת H1004 en שָׁאַן H7599 "plaats van rust".
In 1933 voerde archeoloog G.M. FitzGerald, onder auspiciën van het Museum van de Universiteit van Pennsylvania, een "diepe snee" uit te Tell el-Hisn ("kasteelheuvel"), de grote heuvel van Beth She'an, om de vroegste bewoning van de locatie te bepalen. Zijn resultaten suggereren dat de nederzetting begon in het laat-neolithische of vroeg-Chalcolithische periode (zesde tot vijfde millennia v.C.; Eliot Braun, Early Beth Shean (Strata XIX-XIII): G.M. FitzGerald's Deep Cut on the Tell, p. 28). De bewoning werd met tussenpozen voortgezet tot de late vroege bronstijd I (3200-3000 v.C.), op basis van de vondsten van aardewerk, en werd vervolgens hervat in de Vroege Bronstijd III. Een grote begraafplaats aan de noordelijke heuvel was in gebruik vanaf de Bronstijd tot de Byzantijnse tijd. Kanaänitische graven dateren uit 2000 tot 1600 v.C. en werden daar in 1926 ontdekt.
Egyptische periodeNa de Egyptische verovering van Beth Shean door farao Thoetmosis III in de 15deeeuw v.C. (vermeld in een inscriptie in Karnak; No. 110: bt š'ir. Mazar, Amihai. "Tel Beth-Shean: History and Archaeology." in One God, One Cult, One Nation. Ed. R.G. Kratz and H. Spieckermann. New York: 2010, p. 239) veranderde de stad in het administratieve centrum van die regio. Een grote Kanaänitische tempel die daar is gevonden kan uit deze periode stammen. Op basis van een gevonden stèle met daarop Egyptische hiëroglyfen was de tempel gewijd aan de god Mekal.
De daarop volgende 300 jaar werd de stad volledig vernieuwd en de bewoners werden voornamelijk gevormd door de Egyptische functionarissen en militairen. Een tweetal stèles uit de periode van farao Seti I en een 
monument uit de tijd van Ramses II zijn gevonden.
In de 12de eeuw v.C. bereikte de Egyptische macht zijn hoogtepunt in het land. Beth Shean werd het administratieve centrum in het noorden. Waarbij "huis van de gouverneur" het hoofdkantoor was.
Hoewel de omstandigheden onduidelijk zijn werd de stad rond 1150 v.C. volledig door vuur verwoest. De Egyptenaren ondernamen geen pogingen om de stad te herbouwen en verloren hun grip op de regio.
Tijdens de IJzerperiode werd kort na de verwoesting van de Egyptische stad hier een Kanaänitische stad gebouwd. Rond 1100 v.C. werd deze door de Filistijnen ingenomen en die vervolgens deze gebruikten als uitvalsbasis voor verdere penetraties in het eigenlijke Israël. Rond 1004 v.C. speelt de geschiedenis zich af dat Saul werd verslagen en hier aan een van de muren, samen met zijn zonen, werd gehangen.
Niet veel later werd de stad onder de regering van koning David en koning Salomo onderdeel van een groter rijk (1 Kon. 4:12). Tijdens de Assyrische verovering van Noord-Israël onder Tiglat-Pileser III (732 v.C.) werd Beth Shean door vuur vernietigd. De stad werd nauwelijks opnieuw bewoond tot de Hellenistische periode.
Tijdens de Hellenistische periode kreeg de stad een opleving onder de naam Scythopolis (Grieks Σκυθόπολις), vermoedelijke vernoemd naar de Scytische huursoldaten die hier als veteranen zich legerden. Weinig is bekend uit de eerste periode, maar in de 3de eeuw v.C. werd op de heuvel een grote tempel gebouwd welke in gebruik bleef tot de Romeinse tijd. Het is onbekend ter ere van welke godheid deze tempel was.
Van 301 tot 198 v.C. kwam de regio onder controle van de Ptolemeeën en Beth Shean wordt vermeld in bronnen welke de oorlogen tussen de Ptolemaeïsche en Seleucidische dynastieën beschrijven. In 198 v.C. veroverden de Seleuciden het gebied. Tijdens de Hasmonietische-Makkabeeën opstand speelde de stad nog een rol en Flavius Josephus vermeld dat hogepriester Jonathan hier werd vermoord (Fl. Josephus, Ant. XIII, vi, 1,2). De stad werd aan het einde van de 2de eeuw v.C. opnieuw door vuur vernietigd.
In 63 v.C. maakte Pompeius Judea onderdeel van het Romeinse Rijk. De stad werd uiteindelijk de belangrijkste van de Dekapolis.
Vanaf 1969 was de stad regelmatig het doelwit van Katyusharaketten welke vanuit Jordanië werden afgeschoten. In 1974 was er een terroristische aanval van de DLFP (een onderdeel van de PLO) waarbij 4 burgers werden gedood (New York Times, 20 Nov. 1974).
Tijdens de tweede intifida was er op 28 november 2002 een terroristische aanval van de Al-Aqsa Martyrs Brigades, waarbij 6 burgers werden gedood en meer dan 30 gewond (Telegraph.co.uk, 28 Nov. 2002; New York Times, 29 nov. 2002).
Opgravingen werden verricht van 1921–1933 door de Universiteit van Pennsylvania, hierbij werden restanten uit de Egyptische periode gevonden. In 1983 en later in 1989 tot 1999 werden opnieuw opgravingen gedaan onder leiding van A. Mazar.
In 2010 werd een 1500 jaar oude Samaritaanse synagoge gevonden (AbdB Blog, 20-9-2010).
Het gebied is tegenwoordig als park ingericht en kan worden bezocht (Beit She'an National Park).
In 1973 werd een deel van de film Jesus Christ Superstar hier opgenomen. Een bekende scene is bij de dode boom gefilmd (cf. YouTube, 3:54).
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
