Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Puncta extraordinaria (nequdot) zijn punten boven en/of onder de afzonderlijke letters of gehele woorden (J.P. Lettinga, §8.c). Ze zijn ook geschreven in ongevocaliseerde teksten. Waarschijnlijk was de oorspronkelijke betekenis om aan te geven dat de aangegeven letters onzeker zijn, en zelfs verwijderd moeten worden. Een dergelijk gebruik van stippen is ook bekend uit de Qumran-rollen.
Bij de tekstkritische aantekeningen op deze website wordt het (zoveel) mogelijk weergegeven in een gele kleur, bv. אתםה (Deut. 11:10) of הֵ̣֗מָּ̣ה̣ (Jes. 44:9).
Vijftien verzen hebben puncta extraordinaria :
| # | op | vers | woord(en) | opmerkingen |
| 1 | י | Gen 16:5 | וּבֵינֶֽיׄךָ | |
| 3 | איו | Gen 18:9 | אֵׄלָ֔יׄוׄ | BHS: ook op ל |
| 1 | ו | Gen 19:33 | וּבְקוּׄמָֽהּ | |
| 6 | וישקהו | Gen. 33:4 | וַׄיִּׄשָּׁׄקֵ֑ׄהׄוּׄ | |
| 2 | את | Gen 37:12 | אֶׄתׄ־צֹ֥אן | |
| 5 | ואהרן | Num 3:39 | וְׄאַֽׄהֲׄרֹ֛ׄןׄ | |
| 1 | ה | Num 9:10 | רְחֹקָ֜הׄ | |
| 1 | ר | Num 21:30 | אֲשֶׁ֖רׄ | |
| 1 | ו | Num 29:15 | וְעִשָּׂרוֹׄן֙ | |
| 11 | לנוולבנינוע | Deut 29:29 (29:28) | לָ֤ׄנׄוּׄ וּׄלְׄבָׄנֵ֨ׄיׄנׄוּ֙ׄ עַׄד־עוֹלָ֔ם | BHS: niet op ע |
| 3 | יצא | 2 Sam 19:19 (19:20) | אֲשֶׁר־יָׄצָ֥אׄ | mm: alleen op יא |
| 3+3 | ל לא | Ps 27:13 | לׄוּׄלֵ֗ׄאׄ | mm: boven op לולא, niet eronder; ook ziet men 4+4 |
| 3 | המה | Jes. 44:9 | הֵ֗ׄמָּׄהׄ | |
| 5 | ההיכל | Ezech 41:20 | הַׄהֵׄיׄכָֽׄלׄ | ML: alleen op ההכל |
| 7 | מהקצעות | Ezech 46:22 | מְׄהֻׄקְׄצָׄעֽׄוֹׄתׄ |
Betekenis afkortingen:
BHS, Biblia Hebraica Stuttgartensia, 1997,
ML, Meir Halevi Letteris, Sefer Torah, Nevi'im u-Khetuvim (Berlin 1925),
mm, de on-line Mechon-Mamre Hebrew bible,
Rashi zegt bij Gen. 33:4 hierover: "Hierop moeten stippen geplaatst worden; en men is het omtrent deze zaak [de betekenis dezer stippen] niet eens in eene Boraitha in den Siphré (Num. 9,10); sommigen verklaren deze stippen, als om daarmede te zeggen, dat hij hem niet van ganscher harte heeft gekust; R. Shim'on, de zoon van Jochai. zegt: het is eene vaststaande traditie: zeker is het, dat 'Esau Jakob haatte, maar — [éénmaal vergat hij zijn haat; door de stippen op וישקהו wordt n.l. aangeduid,] dat op dat oogenblik zijn medelijden werd opgewekt en hij hem kuste van ganscher harte (B.R. 78) —" (A.S. Onderwijzer, p. 424-425).
De Dode Zee-rol 1QIsaa heeft bij de passage in Jes. 44:9 weliswaar geen punten maar heeft het woord in superscript: ועדיהם המה. In 4QJera in Jer. 14:6 is in שפאׄים puncta extraordinaria aanwezig bij de אׄ (MT שְׁפָיִ֔ם). Op basis hiervan weten we dat het gebruik reeds bestond voor de Masoreten, ook is duidelijk dat ze dienden ter indicatie van een fout en het niet gelezen moet worden. De conclusie van Tov is dan ook “The Qumran parallels leave no doubt that the original intention of these dots was the cancellation of letters.” (Tov, Scribal Practices, p. 202).
In de Pentateuchrol "Egerton MS 610" (1300-1399) zijn alle puncta extraordinaria aanwezig, met uitzondering van die in Gen. 16:5 (British Library, Egerton MS 610).
Aangemaakt 25 juli 2017
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
