Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Liefde betekent diepe acceptatie van en genegenheid voor, welgezindheid tot of toewijding voor een ander persoon of jezelf; Liefde kan zich ook uiten voor een dier, zaak of voorwerp.
In de Bijbel wordt diverse soorten van liefde beschreven, waaronder de liefde van God voor de mens (Joh. 3:16; Rom. 5:8), de liefde tussen mensen waarin het hele boek Hooglied aan is gewijd, maar ook Psalm 45. Deze twee laatste voorbeelden zijn een bekend genre in het oude Midden-Oosten (cf. Ezech. 33:32).
In de Bijbel wordt verschillende terminologie gebruikt die in Nederlandse vertalingen vaak allemaal overgezet worden met "liefde". In zijn boek De de schrijver C.S. Lewis verkent in een van zijn boeken de aard van de liefde. Hij maakt daarbij onderscheid in behoefte liefde (zoals de liefde van een kind voor zijn moeder) en gevende liefde (benadrukt in de liefde van God voor de mensheid). Op basis van vier woorden voor liefde in het Grieks verdeelt Lewis het woord 'liefde' in vier categorieën: genegenheid (storge), vriendschap (filia), erotiek (eros), en liefdadigheid (charis) (C.S. Lewis, De vier liefdes). Naast deze categorieën zullen we ook enkele andere Griekse woorden verklaren, waarbij voor zover mogelijk, ook de Hebreeuwse equivalenten zullen noemen (Nb. Net zoals het lastig is om in het Nederlands een woord te vinden wat in alle gevallen overeenkomt met het Griekse woord is dit ook het geval bij het Hebreeuws, om die reden kan het zijn dat deze bij meerdere voorkomt). Verder moet opgemerkt worden dat de Hebreeuwse woorden vaak een veel directere en daardoor plattere betekenis hebben, in veel vertalingen zijn dan ook vaak eufemismen gebruikt.
στοργή storgē, חֵן H2580 "gunst, genegenheid, genade, bekoorlijkheid, bevalligheid"; Genegenheid, zoals tussen ouders en kinderen. Het Griekse woord storge komt zelf niet in de Bijbel voor, wel het tegengestelde ἄστοργος G794 ástorgos̱ "zonder liefde" (Rom. 1:31; 2 Tim. 3:3).
Van het Hebreeuwse woord חֵן H2580 "gunst, genade" is ons woord "gein" van afgeleid. Echter wat is de relatie tussen “gein” en “genade”? Genade is toch geen grapje? Nu blijkt dat het woord “genade” soms wordt vertaald met “vertrouwen”. Als God genadig is, dan betekent dat, dat er vertrouwen en liefde is tussen God en de mens. Deze intieme relatie, vol zorgzaamheid en liefde, wordt in het Hebreeuws cheen genoemd. Als er een basis is van intimiteit en vertrouwen, dan is de sfeer ontspannen, zodat er ook grapjes gemaakt kunnen worden. In het Ivriet heeft het de betekenis gekregen van "charme, bevallig".
אהב H157 "beminnen, liefhebben, vriendschap"; φιλέω G5368 "liefhebben, beminnen, kussen"; Vriendschap, de liefde als broeders en zusters onderling. Het woord dat Petrus gebruikt als antwoord op de vraag van Jezus "hebt u Mij meer αγαπας (agape) lief dan dezen?" (Joh. 21:15, 16), waarbij Jezus de derde keer ook φιλέω (fileo̱) gebruikt en Petrus dit weer bevestigd (Joh. 21:17).
De Griekse filosoof Plato ontwikkelde het idee van platonische liefde, waarbij wij in het hedendaagse denken een liefdesrelatie moeten voorstellen waaraan geen seksueel handelen (geslachtelijke liefde) of begeerte te pas komt: een innige vriendschap, een liefde zonder lichamelijke wensen. We zouden het als de ultieme vorm van filia kunnen beschouwen. Een voorbeeld in de Bijbel is de vriendschap tussen David en Jonathan (1 Sam. 18:1).
ἔρως érōs "liefde, verlangen", ידע H3045 "weten", צחק H6711 ; De geslachtelijke liefde. Het Nederlandse woord erotiek is van het Grieks ἔρως afgeleid. Hier kan onderscheid gemaakt worden tussen zuiver lichamelijke aantrekkingskracht, die soms maar weinig met liefde te maken heeft, verliefdheid die heftig maar vluchtig kan zijn; en de liefde als in een goed huwelijk; het woord komt in het Nieuwe Testament niet voor en in de Septuagint (LXX) maar tweemaal (Spr. 7:18; 30:16). Merkwaardig is dat in het Oudtestamentische boek Hooglied, waar je het woord eros zou verwachten in de LXX agape wordt gebruikt (bv. Hoogl. 1:2).
ἀγαπάω G25 "aangenaam vinden", ἀγάπη G26 "broederlijke liefde, genegenheid" (Lat. caritas "dierbaarheid, naastenliefde"); Agape kiest ervoor de ander te beschouwen zoals in 1 Corintiërs 13 gebeurt: altijd bereid het beste van de ander te denken, klaar om te vergeven, bereid het beste voor de ander te zoeken. Als dit volkomen ontbreekt is het christelijk leven zinloos. Een belangrijke eigenschap van agape, is dat ze niet gebaseerd is op de eigen behoeften. Het Nieuwe Testament leert dat wij deze agape van God ontvangen (Joh. 3:16; Rom. 5:8; 1 Joh. 4:19) opdat we die zelf weer door geven.
Echter we moeten dit niet alleen als "goddelijke liefde" opvatten, daar in Johannes 3:19 het wordt gebruikt voor de mensen die de duisternis liefhebben. Terwijl Demas agape had voor de wereld (2 Tim. 4:10).
χάρις G5485 "genade, liefdadigheid" חֵן H2580, Lat. caritas "dierbaarheid, naastenliefde"; Afgeleid van agape kunnen we charis "liefdadigheid" zien (Luk. 6:32; 2 Cor. 8:7), waaronder ook gastvrijheid (φιλονεξία G5381 filonexia "liefde voor vreemdelingen, gastvrijheid") valt (Rom. 12:13; Hebr. 13:2).
Het woord χάρισμα G5486 charisma (de persoonlijke aantrekkingskracht die iemand uitoefent op andere mensen) is hiervan afgeleid en heeft de Nieuwtestamentische betekenis gekregen van genadegaven, de bedieningen en de werkingen van de Heilige Geest van God. Dit in tegenstelling tot de (zelf)verheerlijking die men tegenwoordig er vaak aan koppelt.
Νάρκισσος, Narkissos; De liefde voor zichzelf, in het Nieuwe Testament wordt het woord φίλαυτος G5367 filaytos̱ "liefde voor zichzelf, zelfzuchtig" gebruikt (2 Tim. 3:2). Verder komt het als persoonsnaam voor Νάρκισσος Narcissus (Rom. 16:11).
"I can live without money, but I cannot live without love."
"Ik kan leven zonder geld, maar ik kan niet leven zonder liefde."
Judy Garland, geboren als Frances Ethel Gumm (1922-1969), Amerikaanse filmactrice.
Aangemaakt 1 mei 2002
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
