Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
De Makkabeeën (Hebreeuws מַכַּבִּים of מַקַבִּים, Grieks Μακκαβαῖοι) waren een Joodse priesterfamilie die vanaf 167 v.C. de Makkabese opstand leidde tegen het Seleucidische Rijk. Een reeks deuterocanonieke of apocriefe boeken van de Bijbel zijn naar hen vernoemd. Het wordt door Joden als historisch betrouwbaar gezien (maar maakt geen deel uit van de Tenach). Het is als deuterocanoniek opgenomen in de orthodoxe en rooms-katholieke canons, echter wordt afgewezen door de protestanten.
Werd vermoedelijk rond 125 v. Chr. geschreven in kringen rond het hof van Johannes Hyrcanus (134-104 v.Chr), na het herstel van een onafhankelijk joods koninkrijk onder de Hasmoneeën (de nakomelingen van de familie van de Makkabeeën), waar hij toe behoorde. Men gaat ervan uit dat het boek oorspronkelijk in het Hebreeuws is geschreven, maar alleen de Griekse versie is bewaard gebleven. De belangrijkste handschriften zijn de Codex Sinaïticus en de Codex Alexandrinus; Het boek ontbreekt in de Codex Vaticanus.
Het boek vertelt het verhaal van de verovering van Judea door de Grieken onder Alexander de Grote, de poging van de Seleuciden en de Syrische Grieken om hun cultuur aan de joden op te leggen, en de joodse opstand tegen deze overheersing. De naam Makkabee betekent waarschijnlijk hamer en was oorspronkelijk alleen van toepassing op de eerste leider van de opstand, Judas, de derde zoon van de priester Mattathias. In ruimere zin wordt de naam ook voor zijn broers gebruikt en daarom ook voor het boek. Leerstellig gezien sluit het boek aan bij de traditionele joodse leer, zonder nieuwe elementen zoals in II Makkabeeën.
Het boek beslaat de hele opstand van 167 tot 134 v.C. en benadrukt dat de redding van het joodse volk in deze crisis van God kwam door de hand van de familie van Mattathias, vooral door zijn zoons Judas, Jonathan en Simon, en zijn kleinzoon Johannes Hyrcanus.
Een online vertaling is per hoofdstuk te lezen:
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
Afwijkend van I Makkabeeën probeert 2 Makkabeeën niet om een compleet overzicht van de gebeurtenissen in de periode te geven. In plaats daarvan concentreert het zich op de periode van de hogepriester Onias III en koning Seleucus IV Philopator (180 v.C.) tot de nederlaag van Nicanor in 161.
In het algemeen komt de chronologie van het boek overeen met die van I Makkabeeën, en het heeft enige historische waarde doordat het enkele schijnbaar authentieke historische documenten bevat. Het doel van de schrijver lijkt echter vooral gelegen te zijn in de theologische interpretatie van de gebeurtenissen.
In dit boek beschrijft de schrijver Gods tussenkomst in het verloop van de gebeurtenissen, waarbij hij de slechten straft en de tweede tempel voor zijn volk herstelt. Sommige gebeurtenissen lijken buiten hun gewone chronologische verband te zijn geplaatst om een bepaald theologisch punt te maken. Sommige aantallen bij de omvang van legers lijken ook overdreven.
De Griekse stijl van de schrijver is zeer ontwikkeld, en hij wekt de indruk goed bekend te zijn met de Griekse gewoonten. De plot is eenvoudig: na de dood van Antiochus IV Epiphanes wordt een feest gehouden ter inwijding van de tempel. De nieuw gewijde tempel wordt bedreigd door Nicanor, en na diens dood worden de festiviteiten voor de inwijding voltooid.
Een online vertaling is per hoofdstuk te lezen:
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
Is een Joods geschrift, dat meestal tot de pseudepigrafen gerekend wordt. In sommige christelijke tradities rekent men het tot de apocriefen bij het Oude Testament. Het werk werd geschreven in het Grieks in Alexandrië aan het einde van de 1ste eeuw v.C.
Het boek verhaalt gebeurtenissen die zouden hebben plaatsgevonden onder de Ptolemaeïsche koning Ptolemaeus IV Philopator (221-205 v. C.). Deze zou, nadat hij in de Slag bij Raphia (217 v. C.) de Seleucidische koning Antiochus III verslagen had, de Joodse tempel in Jeruzalem zijn binnengegaan, waarbij hij ook het allerheiligste wilde betreden. Op wonderbaarlijke wijze werd hij daar echter van weerhouden. Dit wekt een zodanige haat tegen de Joden bij hem op, dat hij bij terugkomst in Alexandrië de Joodse gemeenschap in Alexandrië opdraagt offers te brengen aan de god Dionysus. Vrijwel alle Joden weigeren dit, waarna Ptolemaeus hen bijeen laat brengen in het hippodroom om hen ter dood te brengen. Het oordeel zal worden uitgevoerd door 500 olifanten dronken te voeren en deze vervolgens het hippodroom in te jagen, zodat zij de aanwezigen vertrappen. Op de dag dat het vonnis zou worden voltrokken, verslaapt Ptolemaeus zich echter, waardoor het bevel de olifanten los te laten uitblijft. Als de volgende dag de olifanten opnieuw dronken zijn gevoerd en klaar staan het hippodroom binnen te gaan, raakt Ptolemaeus plotseling zodanig in de war dat hij opnieuw het bevel niet kan geven. Als Ptolemaeus op de derde dag alsnog het bevel geeft de olifanten, begeleid door het Egyptische leger, naar het hippodroom te brengen en los te laten, verschijnen twee engelen bij de ingang van het hippodroom. De olifanten raken hierdoor zo in verwarring, dat zij zich omkeren en het leger van Ptolemaeus vertrappen. Daarop komt Ptolemaeus tot inkeer en herroept hij het vonnis dat hij ten uitvoer wilde brengen.
De inhoud van het boek heeft, ondanks de naam, niets te maken met de Makkabeese opstand, die in 1 Makkabeeën en 2 Makkabeeën centraal staat. Dat het werk desondanks deze naam gekregen heeft, is vermoedelijk te danken aan de sterke overeenkomsten in thematiek en woordgebruik met 1 en (vooral) 2 Makkabeeën.
Een online vertaling is per hoofdstuk te lezen:
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
Is een in het Grieks geschreven joods geschrift uit de Oudheid. In het jodendom en de katholieke en protestantse kerken werd het nooit als geïnspireerd of als "deuterocanoniek" aanvaard. Men noemt het in katholieke kringen meestal een "apocrief" boek van het Oude Testament, of in protestantse omgeving een "pseudepigraaf". Gewoonlijk wordt het niet meegedrukt in Bijbeluitgaven. In sommige orthodoxe kerken staat het als toevoeging bij het Oude Testament.
In het eerste deel wordt de filosofische stelling uitgelegd dat het verstand sterker is dan de begeerten, in het tweede deel wordt deze stelling verder uitgewerkt en worden voorbeelden gegeven van Jozef, Mozes, Jakob, Daniël en David, en ten slotte uit de verslagen van het tweede boek Makkabeeën (hoofdstuk 6 en 7) over de vervolging door Antiochus IV Epiphanes. Vooral het martelaarschap van Eleazar en van de zeven broers en hun moeder wordt tot voorbeeld verheven. Wegens deze verwijzingen naar 2 Makkabeeën wordt ook dit geschrift bij de boeken der "Makkabeeën" gesorteerd.
In vers 9 van het inleidende deel wordt over Eleazar en de zeven broers gezegd: "Want al diegenen die tot de dood pijnen ondergingen, toonden hierdoor aan, dat de rede de controle heeft over de passies." Op die manier spoorde het boek aan om trouw te zijn aan de joodse Wet.
Hoewel het voorbeelden gebruikt uit de joodse geschiedenis, is het in zijn geheel sterk beïnvloed door de populaire Griekse filosofie, vooral door de Stoa. Het volgt een klassieke retorische structuur. Het boek wordt weliswaar beschouwd als Joodse literatuur, maar men verwijst er ook naar als het beste voorbeeld van syncretisme tussen het Joodse en Hellenistische denken.
Is een oud Joods geschrift dat de geschiedenis van de Joden in de tweede en de eerste eeuw voor Christus behandelt. Dat was de tijd van de Makkabeese opstanden.
Het boek beschrijft de gebeurtenissen vanaf Heliodorus’ poging de tempelschatkist te roven in 186 v.C. tot aan de dood van de beide zonen van Herodes de Grote rond 6 v.C.. Het is weinig meer dan een samenvatting van de gebeurtenissen die al worden beschreven in 1 en 2 Makkabeeën en de relevante hoofdstukken van Flavius Josephus. Alleen hoofdstuk 12 is origineel, maar wemelt van fouten van velerlei aard.
Net als andere Makkabeeën-boeken is dit werk bedoeld om de joden te troosten in hun lijden en hen aan te sporen standvastig de Mozaïsche wetten te blijven naleven.
Aangemaakt 13 juni 2018
    |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!