Kalender (Koptische)

Zie ook: Kalender, Kalender (Egyptische),

De Koptische kalender, ook wel de Alexandrijnse kalender genoemd, is met name in gebruik door de Koptisch-orthodoxe Kerk, zoals veel tegenwoordige kalenders is deze afgeleid van de oude Egyptische kalender. De belangrijkste karakteristieken van de kalender zijn: 13 maanden, waarvan de eerste 12 maanden 30 dagen hebben en aan het einde een toegevoegde maand van 5 of 6 dagen, afhankelijk of het jaar een schrikkeljaar is of niet. Hierbij volgt het Koptische schrikkeljaar dezelfde regels als de Juliaanse kalender, zodat de extra maand altijd zes dagen heeft in het jaar vóór een Juliaans schrikkeljaar.

De Koptische jaartelling werd in het jaar 284 AD ingesteld, omdat in dit jaar de Romeinse keizer Diocletianus aan de macht kwam en diens regering berucht was vanwege de zware vervolging van christenen. Het Koptische jaar wordt herkend aan de afkorting A.M. (= Anno Martyrum niet te verwarren met het Anno Mundi van het Joodse jaar), deze afkorting is gekozen omdat tijdens de Diocletianus veel christenen liet martelen.

Inhoud

Jaartelling

De huidige Koptische kalender begint de jaren te tellen vanaf het begin van het troonbestijgingsjaar van de Romeinse keizer Diocletianus, de Anno Diocletiani. Dit komt overeen met 29 augustus op de juliaanse kalender. Onder Diocletianus werden nog christenen vervolgd. Na de vrijwillige afdanking van de keizer werd deze jaartelling in het Romeinse rijk nog een tijd gebruikt, ook al werd ze later niet meer naar hem maar naar zijn offers genoemd: Anno Martyrum (A.M.) of Tijdperk der Martelaren.

Jaarbegin en schrikkeldagen

Het Koptische jaar begint met het feest Nairuz, de eerste dag van de maand Thout. De begindatum van 29 augustus volgens de juliaanse kalender komt momenteel overeen met 11 september volgens de gregoriaanse kalender, of wanneer het daaropvolgende gregoriaanse jaar een schrikkeljaar is, op 12 september.

Elk vierde jaar van de koptische kalender is een schrikkeljaar. Het eerste schrikkeljaar sinds men de jaartelling van Diocletianus gebruikte, was het jaar 3, (286/287 n.C.). Aangezien het juliaanse en koptische jaar even lang zijn, blijven deze beide kalenders parallel aan elkaar lopen: het koptische nieuwe jaar begint volgens de juliaanse kalender steeds op 29 augustus of in een schrikkeljaar op 30 augustus. De bijkomende regel van de gregoriaanse kalender om 3 schrikkeldagen per 400 jaar weg te laten, bestaat in de koptische kalender niet.

Jaartal
volgens de gewone
tijdrekening
Rest nadat het (juliaanse of) gregoriaanse
jaartal door 4 wordt gedeeld
Jaarbegin
Rest = 0 Rest = 1 Rest = 2 Rest = 3 in Koptische jaren:
1 Thout
in de jaren:
in Ethiopische jaren:
1 Meskerem
in de jaren:
Juliaans (constant:) 29 aug 29 aug 29 aug 30 aug 1 − 1299 1 − 1575
Gregoriaans 1583 − 1699  8 sep 8 sep 8 sep 9 sep 1300 − 1416 1576 − 1692
1700 − 1799  9 sep 9 sep 9 sep 10 sep 1417 − 1516 1693 − 1792
1800 − 1899 10 sep 10 sep 10 sep 11 sep 1517 − 1616 1793 − 1892
1900 − 2099 11 sep 11 sep 11 sep 12 sep 1617 − 1816 1893 − 2092
2100 − 2199 12 sep 12 sep 12 sep 13 sep 1817 − 1916 2093 − 2192
2200 − 2299 13 sep 13 sep 13 sep 14 sep 1917 − 2016 2193 − 2292
  Rest 1 Rest 2 Rest 3 Rest 0 Koptisch jaar + 283 =
gregoriaans jaar
Ethiopisch jaar + 7 =
gregoriaans jaar
Rest nadat het Koptische of Ethiopische
jaartal door 4 wordt gedeeld

De maanden

De koptische maandnamen en hun begin ten opzichte van de jaren 1900 tot 2099 van de gregoriaanse tijdrekening. In de laatste kolom staat wanneer de koptische maanden beginnen vanaf september vóór een komend gregoriaans schrikkeljaar.

Transliteratie
(oude uispraak)
Moderne uitspraak Koptisch schrift Arabisch Dagen 1ste dag 1ste dag voor
of in schrikkeljaar
Thout Thout ϴωογτ توت 30 11 september 12 september
Phaophi Baba Παοπι بابه 30 11 oktober 12 oktober
Hathyr Hathor Αθορ هاتور 30 10 november 11 november
Choiak Choiak Χοιακ كيهك 30 10 december 11 december
Tobi Tovi Τωβι طوبه 30 9 januari 10 januari
Mesjir Mesjir Μεϣιρ أمشير 30 8 februari 9 februari
Paremhat Baramhat Παρεμϩατ برمهات 30 10 maart
Pharmouthi Baremoude Φαρμοθι برموده 30 9 april
Pasjons Basjons Παϣανϲ بشنس 30 9 mei
Paoni Baona Παωνι بوؤنه 30 8 juni
Epiphi Abib Επηπ أبيب 30 8 juli
Mesori Mesra Μεϲωρη مسرى 30 7 augustus
Pi Kogi Enavot al-shahr al-sghyr Πικογϫι μαβοτ الشهر الصغير 5 of 6 6 september

Weekdagen

De week begint op zondag. De namen van de dagen luiden:

1. Tkyriaka zondag
2. Pesnau maandag
3. Pshoment dinsdag
4. Peftoou woensdag
5. Ptiou donderdag
6. Psoou vrijdag
7. Psabbaton zaterdag

Koop nu

Commentaar

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!