Neturei Karta

Zie ook: Jodendom, Lijst bekende sekten, Sekte,

Neturei Karta (Aramees נָטוֹרֵי קַרְתָּא "bewakers van de stad") is een groep orthodoxe joden die het zionisme en de vestiging van de staat Israël verwerpt. Ze geloven dat het ware Israël alleen kan worden hersteld met de komst van de Messias.

Inhoud

Ontstaan

Voor het grootste gedeelte zijn de leden van Neturei Karta afstammelingen van Hongaarse joden en Litouwse joden die studenten waren van de Gaon van Vilna (bekend als Perushim) die zich in het begin van de 19de eeuw in Jeruzalem hadden gevestigd. In de late 19de eeuw namen hun voorouders deel aan de oprichting van nieuwe buurten buiten de stadsmuren om de overbevolking in de oude stad te verminderen, en de meeste zijn nu geconcentreerd in de buurt van Batei Ungarin en de grotere wijk Meah Shearim.

Toen aan het einde van de 19de eeuw, met de komst van het Zionisme, de eerste seculiere Joden zich in het door de Ottomanen gecontroleerde gebied dat Palestina werd genoemd, werden de Neturei Karta hun tegenstanders omdat zij van mening waren dat de Joodse verlossing alleen door de Messias kon worden bewerkstelligd en niet door seculiere Joden.

Neturei Karta is opgericht door Rabbi Amram Blau en Rabbi Aharon Katzenelbogen. Rabbi Blau was een inwoner van Meah Shearim in Jeruzalem en was actief in de Agudat Israel tijdens het Britse mandaattijdperk. Tegen de jaren 1930 begon de Aguda echter een meer compromitterende en accommoderende benadering van de zionistische beweging aan te nemen. Dit zorgde ervoor dat Rabbi Blau in 1937 de Aguda verliet en samen met Rabbi Katzenelbogen Chevrat HaChayim oprichtte, die niet veel later bekend zou worden als Neturei Karta.

Tegenwoordig wordt hun aantal geschat op 5000 aanhangers (JVL, Neturei Karta).


Herkomst naam

Oorspronkelijk heette de organisatie Chevrat HaChayim ("gemeenschap van het leven"); deze naam werd echter snel vervangen door de naam Neturei Karta.

De naam נָטוֹרֵי קַרְתָּא Neturei Karta betekent letterlijk "bewakers van de stad" in het Aramees en is afgeleid van een verhaal uit Tractaat Hagigah in de Talmoed van Jeruzalem. Daar wordt verteld dat rabbijn Judah haNasi twee rabbijnen op inspectie heeft gestuurd:

In één stad vroegen ze om de "bewakers van de stad" te zien en de stadswacht verscheen voor hen. Ze zeiden dat dit niet de bewakers van de stad waren, maar de vernietigers ervan, wat de burgers ertoe aanzette te vragen wie dan als de bewakers konden worden beschouwd. De rabbijnen antwoordden: "De schriftgeleerden en de geleerden", verwijzend naar hoofdstuk 127 van Tehillim (Psalmen). (Hagigah 76c)

Het is deze rol die Neturei Karta zichzelf als vervullend beschouwt door te verdedigen wat zij geloven dat 'de positie van de Thora en het authentieke onvervalste Jodendom' is (NKUSA, What is the Neturei Karta?).


Leerstellingen

Op basis van wat wordt gezegd in de musaf Shemona Esrei ("Het staande gebed") van Yom Tov, stellen ze dat het Joodse volk vanwege hun zonden in ballingschap is gegaan uit het land Israël ("umipnei chatoeinu golinu meiartzeinu").


Sikrikim

De Sikrikim of Sikarikim (Hebreeuws סיקריקים) – niet te verwarren met de Sicarii – is een extremistische groep van radicale Haredi Joden die min of meer is afgesplitst van de Neturei Karta. Zij wonen voornamelijk in de Israëlische Haredi-wijken Mea Shearim in Jeruzalem en in Ramat Beit Shemesh. Worden door de buurtbewoners soms "maffia van Mea Shearim" (JPost, 16 december 2011) genoemd vanwege hun gewelddadige optreden, terwijl anderen, waaronder gezagsdragers, hierom hebben aangedrongen op een officiële etikettering als terroristische groepering samen met Neturei Karta (YNetnews, 10 maart 2010; YNetnews, 2 maart 2012).


Controverses

Zij waren onder andere betrokken bij de ontvoering van Yossele Schumacher in 1960 door zijn grootvader Nahman Shtarkes.  (D. Eisenberg, p. 39-58). Vanwege de lange duur en het schijnbaar falen van de politie waren vele Israëliërs woedend en werden er op de muren van politiebureaus de woorden איפה יוסל'ה? "Waar is Yossele?" gekalkt (D. Eisenberg, p. 42). Uiteindelijk werd na een paar jaar de jongen door de Mossad gevonden.

In december 2006 namen leden van Neturei Karta deel aan de Holocaustontkenningsconferentie van de Iraanse president Mahmoud Ahmedinejad in Teheran (HaAretz, 16 dec. 2006; MEMRI, 5 maart 2006; NIW, 8 maart 2021).

Zo baden ze voor Jasser Arafat (New York Times, 11 november 2004) en stuurden na de Gaza oorlog in 2009 een delegatie daarnaartoe om Hamas te steunen (HaAretz, 1 januari 2010; Ynetnews, 1 januari 2010), wat algemeen werd veroordeeld door andere orthodox-joodse organisaties in zowel New York als in Jeruzalem.

In 2013 werd een lid aangeklaagd wegens spionage voor Iran (Trouw, 1 aug. 2013), terwijl in 2023 enige leden werden gearresteerd wegens banden met terroristische organisaties (JNS, 12 januari 2023; JNS, 17 januari 2023).

Na de pogrom in 2023 door Hamas werden zeer veel beelden op Social Media vertoond waarin deze groepering hun steun aan Hamas betuigden.

Het is dan ook niet vreemd dat vanwege dit soort controverses Joden, of ze nu orthodox of uiterst links zijn, zich distantiëren van deze sektarische groepering (JC, 11 september 2017).


Aangemaakt 27 januari 2020, laatst bijgewerkt 9 december 2023

Bij de eerste opzet is gebruik gemaakt van het artikel op Wikipedia


Koop nu

Commentaar

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!