Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Nathan Levi Berlijn (12 mei 1903, Rotterdam Nederland – 14 september 1999, Turramurra Australië) was een Messiasbelijdende Jood die op latere leeftijd tot geloof kwam.
Nathan Levi Berlijn was de jongste zoon van Solomon Levi Berlijn (1848-1916) en Helena Eva Cohen (1865-1940) en geboren op 12 mei 1903 in Rotterdam (Geni.com, N.L. Berlijn; Jorge Heredia, Descendants of Joël Levie van der Giessen).
Na de dood van zijn vader op jonge leeftijd was hij verplicht werk te zoeken waar hij die maar kon vinden, zonder een voltooide opleiding en zonder kwalificaties voor werk. Uiteindelijk begon hij wat hij in zijn boek noemt, 'tien vruchteloze jaren' waarin hij het beroep van ober uitoefende en afhankelijk was van de vrijgevigheid van degenen die door hem werden bediend. Het was in die periode dat hij Anna (Maria Petronella) Horde (1902-2005) ontmoette en in juni 1921 hun verkering begon. Echter dit leidde tot de tweede van de belangrijke tegenslagen die Nathan moest overwinnen, want beide families waren tegen de verkering. Nathans familie was tegen omdat Anna geen Joods meisje was, terwijl Anna's ouders tegen waren omdat hij een Jood was en welke in die periode als een 'vervloekt ras' werd gezien. Beiden lieten zich niet hierdoor weerhouden en trouwden op 20 oktober 1923.
De derde belangrijke tegenslag was dat hun vijfjarige dochtertje Helena de gevreesde roodvonk kreeg en voor haar leven werd gevreesd. Ook Anna werd ziek en opgenomen in het ziekenhuis. Gescheiden van elkaar maakten ze zich ernstige zorgen over hun dochter en keerden in die omstandigheid zich tot God en kwamen tot geloof. Vanaf dat moment begonnen ze een geloof te ontwikkelen in de Here Jezus als hun eigen persoonlijke Verlosser, die hen zou steunen en in feite zou voortstuwen in de loop van hun leven daarna. Opnieuw was er weer een tegenslag overwonnen door de triomf van het geloof.
In die periode daarna raakten ze betrokken bij het werk van de ‘Nederlandsche Vereeniging van Joden-Christenen’ (NVJC, welke in 1947 opging in Hadderech) en bereidden zich voor op emigratie naar het toenmalige Britse mandaatgebied Palestina om daar in de Joods-christelijke kibboets 'Abrahams wijngaard' in de buurt van Gaza te gaan werken. Als gevolg van de zich ontwikkelende spanningen tussen de Arabieren en het Joodse volk emigreerden ze niet. Dankzij de bemiddeling van de toenmalige NVJC-voorzitter dr. Jan Zalman kwamen ze in Soest terecht waar hij voor twee jaar te werk werd gesteld op de landerijen van rusthuis In de Ruimte (waar decennia later een evangelisch centrum kwam), teneinde in het levensonderhoud van zijn gezin te voorzien.
Hierna, in 1939, begon hij een boodschappenbezorgbedrijf dat steeds veelbelovender werd met een groeiend aantal tevreden klanten en met alle belofte van een succesvolle onderneming. Echter net na Kerstmis op 27 december 1939 werd hij aangereden door een voertuig en waarbij hij verlamd raakte van de knie tot de voet. In de daaropvolgende tien jaar zou hij dertien verschillende operaties ondergaan om het gebruik van dat been en die voet te herstellen, maar om niet meer dan 75% van dat specifieke ledemaat te gebruiken.
Deze tegenslag werd gevolgd met het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog en de nazi-bezetting van Nederland in 1940-1945. Met de komst van de Duitse bezetter kwam er een wijdverbreide Jodenvervolging. Allen die Joden waren, kregen te maken met internering en gingen velen van hen naar de gaskamers. Nathan zelf werd zeven keer opgeroepen door de Gestapo, maar werd alle keren weer naar huis gestuurd. Tijdens deze oorlog was Nathan de enige van zijn familie die het overleefde, 42 familieleden kwamen om in de Shoa.
In januari 1942 kwam hij via een vriend, ook een Joods christen, in contact met één van de leiders van het ondergrondse verzet. Deze vroeg hem mee te doen. Berlijn stemde daarmee in, op voorwaarde dat hij nooit een mens zou hoeven te doden, of letsel zou hoeven toe te brengen. Evenmin wilde hij treinen saboteren of bruggen opblazen. Hij wilde vooral Joden en niet-Joden buiten de Duitse concentratiekampen houden. Zo werden hij en zijn vrouw belast met het distribueren van valse persoonsbewijzen en voedselbonnen ten behoeve van ondergedoken Joden (P.A. Siebesman, p. 161).
Hij was de meest onwaarschijnlijke kandidaat voor verzetswerk. Hij was getrouwd en ze hadden vijf kinderen. Hij zelf liep met een ster op en was daardoor extra kwetsbaar. Bovendien was hij door het hierboven genoemde ongeluk in 1939 zwaar gehandicapt geraakt aan een been. Hij kon moeilijk lopen en fietsen. Hij kreeg daarom een vals paspoort op naam van Gijsbertus Calis, waar hij buiten zijn woonplaats Soest gebruik van maakte. Er werd een speciale fiets met drie wielen voor hem vervaardigd en hij kreeg vervolgens van een ambtenaar van de gemeente Soest een vervalst bewijs, dat hij als Jood in de gemeente Soest mocht fietsen (dit was namelijk voor Joden verboden). Hij en zijn vrouw brachten niet alleen persoonsbewijzen, maar ook Joden van en naar onderduikadressen. Ook namen ze een Joodse onderduiker in huis (P.A. Siebesman, p. 161).
Na de oorlog hadden ze grote problemen om rond te komen in Rotterdam en kwam het idee op om Nederland te verlaten. In mei 1950 vertrokken ze met hun gezin naar Australië, waar ze opnieuw met tegenspoed te maken zouden krijgen. Net na de oorlog was er een schaarste aan alles. Toch wisten ze binnen zeven maanden een stuk grond te verwerven. Tegen 1952 hadden hun zoon Peter en hun schoonzoon Chris een garage gebouwd en vervolgens een huis voor het gezin in Guildford – een huis dat jarenlang het huis van hun gezin werd tot het moment dat Nathan en Anna hun intrek namen in het Mayflower Retirement Village in West Pymble.
Na deze periode sloot Nathan zich in maart 1960 aan bij de Jewish Evangelical Witness en bracht hij tussen 1960 en 1979 door met het delen van het evangelie aan mensen met een joodse achtergrond – om hen te helpen het christelijke evangelie te begrijpen. Hierbij ging hij langs de huizen en sprak in kerken en andere christelijke bijeenkomsten, waar hij de toehoorders opriep om het evangelie aan mensen die Joods waren te verkondigen, met de meeslepende boodschap dat het Evangelie eerst aan de Joden moet worden gedeeld en daarna aan degenen die niet-Joden waren (cf. Rom. 1:16).
In 1966 verhuisden Nathan en Anna van Guildford naar de Mayflower Villa, waar ze tot 1995 woonden om in 1995 naar Northaven te gaan, waar hij in september 1999 overleed. Hij werd begraven in Castlebrook Memorial Park, Rouse Hill, New South Wales, Australië (Genealogie Online, Nathan Levi Berlijn).
Tijdens zijn huwelijk met Anna kreeg hij vijf kinderen: Helena (1924-?), Peter (1927-?), Gerry (1930-?), Anna (1935-?) en Evelyn (1940-?) (Jorge Heredia, Descendants of Joël Levie van der Giessen).
Aangemaakt 24 mei 2021
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!