Literatuur
Bijbelteksten

Pesher

Pesher (mv. pesharim; Hebreeuws פשר), van de Hebreeuwse wortel die "interpretatie" betekent, is een groep interpretatieve commentaren op de Schrift. De pesharim-commentaren werden bekend door de ontdekking van de Dode Zee-rollen (bv. 1QpHab). De pesharim geven een theorie over de interpretatie van een aantal Bijbelteksten uit de Hebreeuwse Bijbel, zoals Habakuk en Psalmen.

Beschrijving

Pesharim worden gekenmerkt door het citeren van Bijbelteksten en het expliciet markeren van de interpretatie daarvan, hetgeen hen onderscheidt van andere vormen van meer impliciete schriftuitleg. De interpretatie wordt ingeleid door een formule die meestal het woord פשר bevat, in zijn basisvorm of met achtervoegsels, alsmede de woorden אֲשֶׁר ^H864 of עַל ^H5921, d.w.z. ongeveer "(zijn) interpretatie (verwijst) naar …".

Er wordt onderscheid gemaakt tussen continue (doorlopende) pesharim, zoals de pesher over de profeet Habakkuk (1QpHab) of pesher B over de profeet Hosea (4Q167), en niet-doorlopende; deze pesharim citeren en interpreteren slechts geselecteerde passages uit Bijbelboeken, soms met interpretaties over andere boeken, zoals Psalmen pesher A (4Q171) of Jesaja pesher C (4Q163). Daarnaast zijn er ook thematische pesharim die een basisthema - meestal eschatologisch - gebruiken en dat ontwikkelen langs Bijbelse teksten. Voorbeelden hiervan zijn de midrash over Melchisedek (11Q13) en de zogenaamde midrash over eschatologie (4Q174+177). De gebruikelijke benamingen van de laatste twee teksten geven echter al aan dat de genregrenzen van de midrash hier vervagen.

Terminologie

De verwante Hebreeuwse werkwoord wortels פשר en פתר, evenals hun equivalenten, פתר in het Aramees en pasharu in het Akkadisch, hebben allen de betekenis van "oplossen, verklaren, interpreteren (van dromen)". Bijbelse verwijzingen zijn te vinden in het verhaal van Jozef en in het boek Daniël, waar wordt verwezen naar de interpretatie van dromen. Vooral in Daniël wordt de term echter ook gebruikt voor het ontcijferen van profetische teksten of voorspellingen. In die zin wordt het in de Dode Zee-rollen als een algemene term gebruikt.

Aangemaakt 18 september 2022

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!