Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Vleermuizen (orde Chiroptera, ook wel handvleugeligen genoemd; Hebreeuws עֲטַלֵּף H5847) zijn zoogdieren die echt kunnen vliegen. Wereldwijd zijn er ruim 1.100 soorten.
In de Bijbel wordt de vleermuis עֲטַלֵּף H5847 ‛ăṭallêph driemaal genoemd (Lev. 11:19; Deut. 14:18; Jes. 2:20) en waar ze in de eerste twee teksten als onreine dieren worden beschouwd. Waarschijnlijk omdat ze allerlei insecten eten en daarom, net als andere roofdieren, voor de mens verboden is om te nuttigen.
Opvallend is dat in Leviticus 11:19 en Deuteronomium 14:18 de vleermuis tussen de onreine vogels wordt gezet, terwijl het toch overduidelijk een zoogdier is.
Voor sommigen is dit reden om aan te tonen dat er in de Bijbel fouten staan, want beweren ze een vleermuis is geen vogel. Deze critici gaan dan wel voorbij aan het feit dat de indeling van dieren zoals wij die tegenwoordig kennen pas van veel later is en dat men in de oudheid er andere indelingen op na hield. Zo wordt er onderscheid gemaakt tussen dieren die in het water leven, op het land lopen of kruipen en die vliegen. De vleermuis kan vliegen en werd om die reden in hun indeling onder de "vliegende dieren" geplaatst. Overigens ook in de 17de eeuw dacht men nog dat een vleermuis een vogel was (zie de gravure van John Johnston, Historiae Naturalis de Piscibus et Cetis, Libri V [1657]).
Dit is dus geen fout in de Bijbel, maar de toenmalige mens hield er een andere indeling op na dan wij tegenwoordig.
Met wereldwijd ruim 1.100 soorten vleermuizen beslaat deze groep ruim 20% van alle soorten zoogdieren. De insectenetende vleermuizen vangen hun prooien door middel van echolocatie en zijn hierdoor in staat om in de avondschemering en nacht op jacht te gaan. In de meer noordelijke gebieden houden ze in de winter, als er weinig insecten zijn, een winterslaap.
Israël telt 33 verschillende soorten vleermuizen (Benny Shalmon, "The Bats of Israel: Conservationists Make Steady Progress" in BATS Magazine, (2003) 21 (1): 6–7).
Insectenetende vleermuizen:
Fruitetende vleermuizen:
In Nederland zijn 22 soorten (Nederlands Soortenregister, Vleermuizen).
Veel mensen associëren vleermuizen met vampieren, hoewel in Zuid- en Midden-Amerika vampiervleermuizen (Desmodontinae) voorkomen, zuigen die, in tegenstelling tot de mythische vampieren (Wikipedia, lemma Vampiers), niet hun slachtoffers leeg. Eerder zal deze associatie gezocht moeten worden dat vleermuizen vaak in de schemering, tijdens hun jacht op insecten, snel voorbij vliegen waardoor de mensen van ze schrikken en ze daarom griezelig vinden.
Aangemaakt 5 mei 2005
   |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
