Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Het Evangelie naar Mattheüs en behoort, samen met het evangelie naar Markus en dat naar Lukas, tot de drie zogenoemde "synoptische" evangeliën.
Mattheüs de voormalige tollenaar Levi.
Tegenwoordig gaat men ervanuit dat het evangelie van Matthëus behoort tot de eerst geschreven stukken van het Nieuwe Testament, waarbij een datering van 40-45 n.C. zelfs wordt gehanteerd.
Volgens Eusebius (~260-340), die Papias (60-130) de bisschop van Hierapolis uit Klein-Azië citeert "schreef Mattheüs zijn woorden in de Hebreeuwse taal, en iedereen interpreteerden ze als hij daartoe in staat was" (Eusebius, Church History, 3.39.16). Het manuscript Shem Tov's Mattheüs, een laat 14de eeuwse vertaling vanuit het Latijn, is een van de eerste vertalingen. Pas vanaf de 16de eeuw zijn er de eerste traceerbare Hebreeuwse vertalingen in omloop, welke vaak "Old Hebrew Matthew" wordt genoemd en waarmee dan of die van Sebastian Münster (1537) of die van Jean du Tillet (1555) wordt bedoeld. Men moet echter niet vergeten dat er nog andere versies zijn, nl. 1) het Boek van Nestor, 2) de Milhamot HaShem, 3) de Sepher Joseph Hamekane, 4) de Nizzahon Vetus. Ook heeft men zelfs de Even Bohan van Qalonymos ben Qalonymos (Shem Tob) gebruikt als basis voor de Hebreeuwse tekst (bv. George Howard, The Hebrew Gospel of Matthew), terwijl dit een meesterwerk van Hebreeuwse satire is en geschreven is tegen het christendom (Theodor Dunkelgrün, Dating the Even Bohan of Qalonymos ben Qalonymos of Arles: A Microhistory of Scholarship, p. 45; J.K. McKee, Is the Hebrew Matthew an Authentic Document?, 18 October 2017).
Het is om de reden dat er geen oude Hebreeuwse versies zijn dat hedendaagse geleerden er vanuit gaan dat Mattheüs in het Grieks is geschreven, drs. M. Rotman schrijft m.b.t. de vraag of Mattheus een vertaling vanuit het Hebreeuws is: "taalkundig onderzoek wijst dat het canonieke Mattheus evangelie geen vertaling is, maar oorspronkelijk in het Grieks is geschreven" (Inleiding synoptische evangelie, p. 22), terwijl R.T. France in zijn commentaar op Mattheus stelt "Alle geleerden zijn erover eens dat het Evangelie van Mattheus in het Grieks was geschreven, en niet een simpele vertaling is van een Aramees origineel." (R.T. France, Tyndale New Testament Commentary, p. 34).
Hetzelfde geldt voor de Peshitta welke een aantal meer complexe 'Byzantijnse' lezingen van de 5de eeuw combineert. In een gedetailleerd onderzoek van Matteüs 1-14, vond Gwilliam dat de Peshitta het slechts 108 keer eens is met de Textus Receptus en met de Codex Vaticanus 65 keer, terwijl in 137 gevallen het verschilt van beide, meestal met de ondersteuning van de Oude Syrische en de oude Latijn, in 31 gevallen staat de Peshitta alleen (Bruce M. Metzger, The Early Versions of the New Testament: Their Origin, Transmission and Limitations (Oxford University Press 1977), p. 50).
Het belangrijkste doel dat Mattheus met zijn evangelie voor ogen stond, was aan te tonen dat Jezus de Messias is, die door God in het Oude Testament was beloofd. Om die reden wordt het evangelie begonnen met een geslachtsregister waar duidelijk uit wordt dat Abraham en David Zijn voorouders zijn. Ter verdere ondersteuning van deze, maakt Mattheus veel gebruik van profetieën en andere citaten uit het Oude Testament.
Aangemaakt 22 mei 2005
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!