Literatuur
Bijbelteksten

Vegetarisme

Vegetarisme is de voedingswijze waarbij men geen vlees (inclusief gevogelte), vis, schaaldieren en insecten eet, of voedsel waarin deze voedingsmiddelen zijn verwerkt.

Een variant hierop is het veganisme waarbij men het gebruik van dierlijke producten in zijn geheel vermijdt. Dit houdt in dat niet alleen geen vlees wordt gegeten, maar ook door dieren voortgebrachte producten, zoals zuivel (melk), eieren en honing worden afgewezen. Daarnaast worden ook delen van het dierenlichaam of producten die daarvan vervaardigd zijn, zoals vlees, gelatine, leer, bont en wol, niet gebruikt.

Bijbel

In de Bijbel lezen we dat alleen in het Paradijs er geen vlees werd gegeten door de mens (Gen. 1:29-30). Daarnaast lezen we in Daniël 1:8ev. dat Daniël en zijn vrienden zich onthouden van vlees en wijn dat van de tafel van de koning komt. Dit heeft zeer waarschijnlijk te maken dat hier ook onreine dieren tussen zaten, naast het feit dat veel vlees eerst aan de afgoden werd aangeboden of geofferd. Het zich onthouden van de wijn heeft te maken dat ze nuchter bleven.

In de Bijbel is in principe geen verbod op het eten van vlees (→ Vlees eten).

Jodendom

In het vroege Jodendom vinden we in de pseudo-clementijnse geschriften "Wie het komende Koninkrijk wil beërven moet in dit leven genoegen nemen met water en brood en met één kledingstuk" (Homiliae 15.7) en "dat hij leeft op brood met olijven en wat groente" (Recognitiones 7.6). De afwijzing van vlees in deze is niet dat hiervoor een dier gedood moet worden, maar omdat vlees een luxeproduct is wat wordt afgewezen.

Christendom

Ook bij de eerste christenen zien we dat vlees eten geen probleem was, wel dat wordt gewaarschuwd tegen overdadige luxe. Clemens van Alexandrië (ca. 150 – ca. 225) stelt "Wij eten om te leven en niet omgekeerd" (Paedagogus 2.1.4) en sluit daarbij aan op wat Paulus zegt (Rom. 14:21). Clemens stelt dan ook "onmatige mensen lijken op zwijnen en honden" (Paedagogus 2.1.11) en "de buikdemon is de ergste van allemaal" (Paedagogus 2.1.15). Ook Origines spreekt hierover en over het eten van offervlees (Origines, Contra Celsum 8.30). Hieronymus geeft geen verbod op het eten van vlees, maar hij beschuldigt de vleeseters er wel van te leven als de hedonisten, die volgens Jesaja 22:13 zeggen: "Laten we eten en drinken en vrolijk zijn, want morgen sterven wij" terwijl hij in hetzelfde gedeelte het afzwakt met "voor een soldaat, een atleet, een mijnwerker en anderen die zware arbeid verrichten, is vlees wel aan te bevelen" (Hieronymus, Adversus Iovinianum 2.6).

Daarnaast zien we dat deze eerste christenen, in navolging van de Joden, om te vasten, weliswaar op andere dagen (de woensdag en de vrijdag) en slechts tot 3 uur 's middags, ook wel 'halfvasten' (semiieiunio) genoemd (Tertullianus, De ieiunio 10, 13).

Vanaf de 4^de eeuw zien we dat bij de vastentijd ter voorbereiding van het Pasen er strengere regels komen en men geheel geen vlees at (Socrates, Kerkgeschiedenis 5.22).

Aangemaakt 3 september 2005, laatst gewijzigd 1 september 2018

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!