‹ Tombe van AbsalomKaramat, een hond met een Egyptische achtergrond ›
De verwording van de kerk
Gepubliceerd op 09-01-2006

De afgelopen jaren zijn er veel veranderingen in de kerk gesignaleerd. In Nederland zijn veel kerken door het SoW proces opgegaan in de PKN of hebben zich juist hiervan afgescheiden en hebben zich verzameld in een "hersteld hervormd verband". In Amerika waren op Kerstmis verschillende kerken dicht.

In verschillende christelijke tijdschriften wordt met regelmaat gesproken over dwaalleraars, voorgangers die in discrediet zijn gebracht en steeds vaker wordt de religieuze boodschap van de kerk in twijfel gebracht. Dr. Henk Bakker beschreef enige tijd geleden de huidige kerkveranderingen als de McChurch mentaliteit (zie ook hier en hier).

Al met al een reden om eens kritisch te onderzoeken onderzoeken wat in de Bijbel wordt geschreven over Gemeente zijn. Om een helder inzicht te verkrijgen, moeten we ons afvragen wat een kerk is, wat de structuur maar ook de leer van de kerk moet zijn. We moeten ons in eerste instantie niet laten leiden door de traditie, maar door Gods Woord zelf. Op basis van de antwoorden, die we op deze manier verkrijgen, kunnen we bepalen of de vele veranderingen in de huidige kerk een verwording zijn, of juist een positieve werking heeft.

Wat is een kerk?
Tegenwoordig zie je veel mensen die eenzelfde interesse of binding hebben regelmatig bij elkaar komen, bijv. in een bioscoop om naar een film te kijken, een theater om naar een opera te kijken. Ook zie je dat mensen vanuit een religieuze gedachte bij elkaar komen (Moslims, Hindoes, Joden, Christenen, etc.). We moeten ons dan ook afvragen wat het grote verschil is tussen de hierboven genoemde groepen en ons kerkgangers. Het grote verschil zit hem in het feit dat Christus het Middelpunt is van de kerk, zonder Hem is er geen bestaansrecht voor welke kerk dan ook. Vandaar dat Christus zegt: Ik ben de Deur; indien iemand door Mij ingaat, die zal behouden worden (Joh. 10: 9). Een kerk die het bestaan van Christus ontkent is geen kerk maar is gelijk geworden aan de eerdergenoemde willekeurige bijeenkomsten. Het is een leesgezelschap geworden met de Bijbel als thema, men had net zo makkelijk "Oorlog en Vrede" van Tolstoi kunnen nemen.

Een andere vraag welke nu opdoet is: Als Christus het Middelpunt is, hoe moeten we Hem dan volgen? Door Gods Woord welke ons in de vorm van de Bijbel is gegeven. In Deuteronomium 10 vers 12 staat: Wat verlangt de Here, uw God, anders van u dan dat u met eerbied en ontzag luistert naar alles wat Hij zegt. Dat u voor eigen bestwil de geboden die ik u vandaag geef, gehoorzaamt. en in Jakobus 2: 12 Spreek en handel dus volgens de onderwijzing van Jezus Christus, want daarnaar zult u geoordeeld worden. Als we dus tijdens de samenkomsten andere zaken bespreken en bestuderen dan heeft dit niets te maken met de universele kerk van Christus.

Op grond van bovengenoemde bepaling wat een kerk is, kunnen we ons afvragen hoe de organisatie of structuur van een kerk er uit kan zien.

De structuur van een kerk
Als we in de Bijbel lezen, dan merken we op dat zodra er over gemeentes wordt gesproken, de nadruk licht op "leven", veel hedendaagse kerken en gemeentes zijn koud, vormelijk en soms geestelijk dood. Geestelijk dood, daar veel leden passief zijn of helemaal nergens meer komen, terwijl door de synode, oudstenraad of andere bestuurders zich voornamelijk richten op het managen van de gemeente(s). Ook zie je dat de dominee of voorganger een zware rol krijgen toebedeeld, die vaak te zwaar is voor zo'n persoon. In de Bijbel lezen we dat de toenmalige gemeentes heel anders waren georganiseerd.

Als eerste wordt bij gemeentes gesproken over apostelen, waarbij in Hebreeën 3: 1 wordt gesproken dat Christus de allereerste apostel is. Wat is nu een apostel? Een apostel is een gezondene, Christus was de Gezondene door God Zijn Vader. In Handelingen 1: 8 lezen we dan dat de discipelen getuigen (of gezondenen) waren, nog later zien we dat er nog meer gezondenen komen (Paulus, Barnabas). Zij werden gezonden door de gemeente van Antiochië om het evangelie te verkondigen. Wij zouden deze mensen nu zendelingen noemen, hoewel de meeste zendelingen tegenwoordig niet via een gemeente maar via een organisatie er op uit worden gestuurd. In 1 Corinthiërs 12: 28 lezen we dat naast apostelen ook andere functies: profeten, leraars en personen welke bepaalde gaven hebben. Hoe functioneerden zij, in de eerste instantie blijkt dat er dan 2 soorten diensten zijn:

  1. De evangelisatie diensten, hier zie je voornamelijk de apostelen spreken en luisteren de anderen (incl. de ongelovigen. (Zie o.a. Hand. 2, 3 en 13)
  2. De gemeente samenkomsten, soms in grote ruimtes (bv. het voorhof van Salomo Hand. 5: 12) , meestal in een meer huiselijke omgeving (bv. Hand. 2: 46 in verschillende huizen; 12: 12 bij Maria thuis; 20: 8 in een gebouw op de derde verdieping; Rom. 16: 5; 1 Cor. 16: 19 bij Priscilla en Aquila; Col. 4: 15 bij Nympha en in Phil. 2 bij Philémon thuis).

Nu wil ik niet betogen dat we allemaal weer naar huissamenkomsten moeten gaan, maar de huiselijke bijbelstudies en andere soortgelijke bijeenkomsten komen zeer goed overeen met bovenstaande, daarnaast is het van groot belang dat alle broeders en zusters van een bepaalde gemeente regelmatig samenkomen. Echter als we samenkomen in zo'n grote ruimte kan dat tot passiviteit van de bezoekers leiden, men komt dan alleen samen voor de preek terwijl er weinig gelegenheid is voor het onderling contact. Eigenlijk moeten alle samenkomsten van de kinderen Gods doortrokken zijn van een gezinssfeer. Immers wij zijn broers en zussen en dan is het logisch dat sommigen zich zo vrij voelen om vragen te stellen (cf. 1 Cor. 14: 35) of iets hebben te delen (cf. 1 Cor. 14: 26).

Iets anders wat opvalt is dat alle gemeentes plaatselijk gebonden zijn, altijd lees je van de gemeente van Rome, de gemeente van Efeze, de gemeente van Antiochië etc. Nog iets is dat er altijd maar sprake is van één gemeente, dus niet de gemeenten van Rome, de gemeenten van Efeze, maar altijd in enkelvoud. Dat wij tegenwoordig verschillende gemeenten hebben al naar gelang dogma is dus onschriftuurlijk (cf. 1 Cor. 3).
Vanuit bovengenoemd kader is het dus correct als verschillende (lokale) kerken samen willen gaan tot een kerk (zoals de PKN), ook al komen de diverse gemeenteleden nog steeds samen in verschillende gebouwen. Het is een teruggaan naar een structuur zoals deze in de Bijbel wordt beschreven.

Een volgende keer wil ik dieper ingaan op vragen als wat de leer of de visie van de kerk moet zijn, wat de houding van ons christenen in de kerk moet zijn.


Tags: Christendom
Gerelateerde onderwerpen: Christendom

Commentaar

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!


Mede mogelijk dankzij

StudieboekenStudieboeken