‹ De verwording van de kerkJoodse begraafplaats Barneveld ›
Kalmoes
Gepubliceerd op 23-05-2006

Verder sprak de HEERE tot Mozes, zeggende: Gij nu, neem u de voornaamste specerijen, de zuiverste mirre, vijfhonderd sikkels, en specerijkaneel, half zoveel namelijk tweehonderd en vijftig sikkels, ook specerijkalmus, tweehonderd en vijftig sikkels; Ook kassie, vijfhonderd, naar den sikkel des heiligdoms, en olie van olijfbomen een hin; En maak daarvan een olie der heilige zalving, een zalf, heel kunstiglijk gemaakt, naar apothekerswerk; het zal een olie der heilige zalving zijn.

Exodus 30: 22-25


In de oude wereld werden aromatische grassen dagelijks gebruikt voor parfum, cosmetica en medisch gebruik. Niet alleen worden ze genoemd in oude Egyptische teksten, maar ook in de Bijbel worden aromatische grassen als kalmoes vermeldt. De Tartaren gebruikten het om hun drinkwater te zuiveren en aan het eind van de 16de eeuw komt het in grote getale voor in Europese landen. Tegenwoordig wordt het soms toegevoegd aan allerlei kruidenbitters (Sonnema Berenburg).

In de bovengenoemde Bijbelpassage worden de grondstoffen opgegeven om een heilige zalfolie en heilig reukwerk te bereiden. In het recept van de zalfolie wordt naast verschillende kruiden als mirre, kaneel, kassia en olijfolie ook de kalmoes (וקנה בשם) genoemd. Andere plaatsen in de Bijbel zijn Hooglied 4:14; Jesaja 43:24; Jeremia 6:20 en Ezechiel 27:19

וקנה בשם (kaneh bosem) de kalmoes (Acorus calamus) wordt bedoeld, is het wel zeker dat het gaat om een aromatische gras(achtige). Sommige geleerden denken dat het gaat om een plant uit het geslacht Cymbopogon, waarvan de gember (Cymbopogon martinii Stapf) en het citroengras (C. citratus) lid is. Sinds kort is er een theorie dat het zelfs cannabis kan zijn, hierover echter in een later artikel meer.

Kalmoes is lid van de Aronskelkfamilie en net als veel van zijn familieleden giftig. Het is een waterplant die vooral wordt aangetroffen in sloten met stilstaand water. De wortelstok kan een lengte van ruim 150 cm bereiken, van waaruit lange uitlopers naar beneden groeien. In Europa schiet de plant geen zaad, maar vermeerderd zich via de wortelstok. Vanuit deze wortelstok groeien de vlezige, zwaardvormige, rechtopstaande bladeren in stevige bundels die 100 cm hoog kunnen worden, aan het eind van de ondergrondse wortel ontstaat een bloeistengel die de bekende cilindrische bloeikolf met groengele bloemetjes draagt.


Tags: Flora, Kalmoes
Gerelateerde onderwerpen: Kalmoes

Commentaar

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!


Mede mogelijk dankzij

BoekenBoeken