Met toestemming van G. Hette Abma en Gerrit Jan Loor onderstaande openstaande brief aan de PKN:

Geachte leden van het moderamen,

Is er dan niets meer heilig? Deze vraag dringt zich aan ons op, wanneer wij vernemen hoe op initiatief van de Vrienden van Sabeel al een aantal jaren ”meditatieve wandeltochten” worden gehouden in het kader van de veertigdagentijd, waar we ons ook nu in bevinden. De aandacht wordt daarbij niet gericht op het lijden van Jezus Christus, maar op het lijden der Palestijnen. In het begeleidend boekje ”Kruisweg van de Palestijnse christenen. Een liturgische reis langs de Palestijnse Via Dolorosa” richten de schrijvers de aandacht niet op de veertien momenten van het lijden en sterven van Christus, maar de staties worden ingevuld met de ”nakba” (”de ramp”) in 1948 (zo wordt de oprichting van de staat Israël door de Palestijnen gezien), de vluchtelingen, de bezetting van 1967, de nederzettingen, checkpoints, de muur enzovoort.

Wie de beschrijving van de liturgische reis bestudeert, merkt hoe er nu een variant van de verwerpelijke vervangingstheologie (de kerk is in de plaats van Israël gekomen) lijkt te ontstaan: de Palestijnen zijn in de plaats van Christus gekomen. Zo worden we op Goede Vrijdag niet zozeer opgewekt om het sterven van Christus op Golgotha te gedenken, als wel stil te staan bij de ellende ten gevolge van de muur. „Jezus stierf aan het kruis, omringd door de overweldigende kracht van degenen die hem gevangen hadden genomen, ogenschijnlijk verlaten door God. Evenzo overweldigt de bouw van de muur de Palestijnen in de Westoever, en het creëert een gevoel van verstoten en verlaten te zijn door de internationale gemeenschap”, zo lezen we in handreiking voor de alternatieve Via Dolorosa.

Met de suggestie om deze tocht uit te laten lopen op een soort viering van „Schrift en tafel” wil men het gewicht nog verhogen. Bij terugkomst kunnen de deelnemers stokbrood in Palestijnse olijfolie dopen en ook is het mogelijk za’atar (hysop!) te laten rondgaan. Je zou het niet willen geloven, maar het staat zwart op wit beschreven.

Zoals vroeger de Joden werden beschuldigd van de kruisiging, horen we nu de beschuldiging dat zij de exclusieve oorzaak zijn van het leed van de Palestijnen. Is het niet ergerniswekkend –nog afgezien van de vraag of er zo niet tekort wordt gedaan aan de uniciteit van het lijden van Hem Die bereid was te sterven tot verzoening van de zonden– dat de schuld van de problematiek eenzijdig bij Israël wordt gelegd? Bovendien is deze monomane aandacht voor het Palestijnse leed een bewijs dat er na een lange traditie van anti-judaïsme thans sprake is van kerkelijk antizionisme. Al decennialang wordt vanuit de Palestijnse wereld een dodelijke terreur tegen Israël uitgeoefend. Stelselmatig verzwijgen de vrienden van Sabeel ook dat de Palestijnse broeders en zusters vooral te lijden hebben onder het falen van hun eigen leiders.

Verbondenheid

Het genoemde boekje is een uitgave van Sabeel, het oecumenisch centrum voor Palestijnse bevrijdingstheologie te Jeruzalem. De Vrienden van Sabeel Nederland droegen zorg voor de vertaling. De publicatie was mogelijk door het samenwerkingsverband van Kerk in Actie met Sabeel. Achter deze schijnbaar onopgeefbare verbondenheid van het centrum voor bevrijdingstheologie met de diaconale organisatie van onze Protestantse Kerk in Nederland zouden wij graag een definitieve punt gezet zien, omdat nu de grens van het toelaatbare is overschreden.

Is het moderamen zich bewust dat er op deze manier wind wordt gezaaid en straks storm geoogst? Wanneer er bij de verantwoordelijke personen van Kerk in Actie bezwaar wordt ingediend krijgen trouwe kerkleden nul op het rekest. Men dendert zonder rekening te houden met anderen door op het zelfgekozen spoor. Dan is het toch niet verwonderlijk dat moedeloos gemaakte kerkgangers besloten hebben de collecte voor de diaconie te boycotten? Al klinkt het een beetje cynisch: dit is een koekje van eigen deeg. Door de steun aan Sabeel bevordert de Protestantse Kerk in Nederland immers een organisatie die ertoe oproept een systeem van economische sancties en een boycot tegen Israël in te stellen. Omdat deze campagne bovendien ook de Palestijnen treft, worden wij bevestigd in de mening dat hier antizionisme de hoofdrol speelt.

Wij verzoeken u om als moderamen de synode van onze kerk te laten beslissen dat nu eindelijk Kerk in Actie de opdracht krijgt om de nauwe samenwerking met Sabeel te verbreken. Elke vorm van financiële steun moet stoppen, alsook de kerkelijke medewerking aan de indoctrinerende Sabeelreizen. Laat er gezocht worden naar politiek minder beladen projecten om het contact met Palestijnse christenen te onderhouden. Bovendien is het dringend noodzakelijk dat de synode op concrete wijze invulling geeft aan de verbondenheid met het volk Israël.

Graag zien wij uw reactie tegemoet.

De auteurs G. Hette Abma en Jan Loor zijn respectievelijk voorzitter en secretaris van werkgroep Vanuit Jeruzalem.

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!

Mede mogelijk dankzij