Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
De Klaproos (Papaver rhoeas) is een lid van de Papaver familie (Papaveraceae) en is herkenbaar aan zijn zaaddozen. In Israël komt de Semitische klaproos (Papaver umbonatum) voor. In de Bijbel worden ze – samen met andere planten – de lelies van het veld of bloemen van het veld genoemd.
In de Bijbel zijn de lelies van het veld (Mat. 6:28; Luk. 12:27) een verzamelnaam voor allerlei uitbundig bloeiende veldbloemen, waaronder ook de klaproos mee wordt bedoeld en dan in het bijzonder de Semitische klaproos (Papaver umbonatum, Hebreeuws פרג אגסני).
Klaproos, ook wel papaver genoemd, is een geslacht van bloemplanten (Papaveraceae). Klaprozen komen vaak voor op plekken waar de grond verstoord is, zoals braakliggend terrein. De meest beruchte uit deze familie is de slaapbol (Papaver somniferum), waaruit maanzaad en opium wordt gewonnen
Niet te verwarren met de schijnpapaver (Meconopsis cambrica) welke vaak ook (in Nederland) op soortgelijke verstoorde terreinen voorkomt en duidelijk te herkennen zijn aan de gele-oranje kleur van de bloemen.
De Semitische klaproos (Papaver umbonatum) – welke in Israël voorkomt – wordt vaak verward met de grote klaproos (Papaver rhoeas) of kleine klaproos (Papaver dubium) – die in Europa algemeen voorkomen – omdat de uiterlijke kenmerken sterk overeenkomen, hoewel hij iets kleiner is.
De Semitische klaproos (Papaver umbonatum) bloeit van maart tot juni (in het zuiden vanaf begin februari). De kroonbladen zijn rood, de meeldraden zwart. De gewelfde schijf met de liggende stempels is in het midden duidelijk verhoogd (hiervan is de soortaanduiding umbonatum afgeleid). De talrijke staande of opstijgende stengels worden 20-50 cm hoog en zijn spaarzaam behaard. Aan de hogere delen van de stengel is de beharing aangedrukt. De onderste bladen zijn geveerd in getand gelobde delen. De eindlobben zijn veel breder dan de zijdelingse.
De plant komt voor vanaf de Hebron tot de Negev.
De grote of gewone klaproos (Papaver rhoeas) bloeit van juni tot juli. De plant kan tot circa 80 cm hoog worden en bevat een wit melksap. De kroonbladen zijn groot en scharlakenrood, maar er zijn ook varianten die rozeachtig zijn (mogelijk een kruising met ander soort klaproos?). De bloemen hebben een zwarte vlek aan de voet van het kroonblad en zijn 7–10 cm in doorsnede.De vrucht is een omgekeerd eivormige doosvrucht, die 1–2 cm lang kan worden. De vrucht heeft een deksel, waaronder uit de porierand de zaadjes worden verspreid.
Op veel slagvelden zien we deze plant het jaar daarop groeien, oorzaak is meer dat het braakliggend terrein is wat door granaten net is omgewoeld en daarom geschikt om hier te groeien, dan de legende dat de bloemen het gestolde bloed symboliseren van de gevallenen. In de eerste wereldoorlog verschenen en bloeiden de klaprozen massaal op de door granaten omgewoelde en vervuilde akkers. De soldaten dachten dat de klaprozen tevoorschijn kwamen op de akkers waar bloed van gesneuvelde soldaten had gevloeid. Men denke bijvoorbeeld aan het gedicht van John McCrae uit de eerste wereldoorlog:
In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row,
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singing, fly
Scarce heard amid the guns below.
We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved and were loved, and now we lie
In Flanders fields.
Take up our quarrel with the foe:
To you from failing hands we throw
The torch; be yours to hold it high.
If ye break faith with us who die
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders fields.
De oorzaak dat de klaproos op dit soort terrein weer gaat bloeien ligt in de oorzaak dat als de zaden te diep onder de aarde geraken, ze niet uitkomen. Echter ze blijven ruim vijftig jaar kiemkrachtig en door de omgewoelde aarde komen deze zaden weer naar boven en gaan de planten bloeien.
Aangemaakt 4 juli 2008, laatst bijgewerkt 15 mei 2023
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
