‹ Platte aarde - feit of fictie?Drie vragen aan de christen die de Mozaïsche wet wil houden ›
Toren of gewelf?
Gepubliceerd op 29-09-2022

Tijdens het vertalen kom je soms woorden tegen die een homoniem zijn. Een homoniem is een woord dat hetzelfde klinkt en eruit ziet, maar verschillende betekenissen heeft. Bv. een trap is iets waarmee je naar boven gaat, maar ook wat je tegen een bal doet. Of een bank om op te zitten en een bank als geldinstelling. Op die momenten moet je als vertaler dus aan de hand van de context bepalen welke van de betekenissen je moet kiezen. Dit wordt nog moeilijker als een homoniem maar een paar keer in de Bijbel voorkomt.

Een mooi voorbeeld van een homoniem is het woord ṣǝrîaḥ H6877 welke maar vier keer in de Bijbel voorkomt en steeds in de context dat men daarnaartoe vlucht. De eerste keer komen we het woord tegen bij de belegering van Sichem door Abimelech (Richt. 9:46, 49). De tweede keer als de Israëlieten vluchten voor de Filistijnen (1 Sam. 13:6).

Het is een homoniem en je ziet dat de eerste betekenis is “toren, citadel” en is dan (mogelijk) afgeleid van ṣōr H6864 “rots” en gerelateerd aan het Arab. ṣarḥ “toren”, Ethiop. ṣerḥ “opperkamer”. Een leuk weetje is dat in het moderne Ivriet hiermee ook het schaakstuk “kasteel, toren” wordt bedoeld.
De tweede betekenis is die van “grot, kelder” en is gerelateerd aan het Arab. ḍarīḥ "graven, hol", Nabatees ṣǝrîḥāʾ.

Kijken we naar de genoemde Bijbelteksten dan zien we dat de verschillende vertalingen diverse woorden gebruiken, welke (deels) afhankelijk zijn van de context:

De meeste vertalingen (SV, NBV, NBV21, NETBible) geven consequent steeds één betekenis weer.
De NBV en Naardense Bijbel laat zich leiden door de context, daar in Richteren ook sprake is van torens, terwijl in 1 Samuel sprake is van andere putten en spelonken, en gebruiken beide betekenissen van het homoniem.
Tot slot vertaalt de HSV dit woord in alle gevallen met “schuilplaats” en is een redelijk neutrale omschrijving, omdat de mensen daarnaartoe vluchten. Men moet echter wel beseffen dat het niet deze exacte betekenis heeft.

Ons inziens geven de NBV en de Naardense Bijbel een correcte vertaling. Zie verder de woordstudie → צְרִיחַ H6877




Commentaar

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!


Mede mogelijk dankzij

StudieboekenStudieboeken