De antichrist (Grieks ἀντίχριστος G500) is de 1) Naam voor de personen, resp. personificaties van de stelsels of machten, die in den loop der geschiedenis de Christelijke Kerk bestrijden en haar ondergang pogen te bewerken; De bet. 1 en 2) zijn niet altijd scherp te onderscheiden, het zijn eer twee aspecten van hetzelfde begrip, die in de volksvoorstelling dan ook dooreenloopen. 2) Naam voor het apocalyptische wezen (eigenlijk den duivel zelf) dat vóór het einde der tijden op aarde zal verschijnen, wonderen zal verrichten en Christus zal bestrijden, maar tenslotte door Hem overwonnen zal worden. Meermalen heeft men de komst van den Antichrist en het einde der tijden nabij geacht. 3) In vrij gebruik ter aanduiding van personen van een antichristelijke of ongodsdienstige gezindheid. (WNT, lemma antichrist).
De term antichrist komt alleen voor in de Johannes-brieven, viermaal in het enkelvoud, eenmaal in het meervoud (1 Joh. 2:18, 22; 4:3; 2 Joh. 1:7).
De eerste keer wordt hij genoemd in 1 Joh. 2:18 "zoals u gehoord hebt dat de antichrist eraan komt", waarna meteen wordt gezegd dat "er vele antichristen zijn gekomen". Vervolgens wordt als beschrijving van de antichrist gegeven: "Wie is de leugenaar anders dan hij die loochent dat Jezus de Christus is? Dat is de antichrist, die de Vader en de Zoon loochent" (vs. 22). Van de antichristen (meervoud!) in vs. 18 lezen we dat ze eerst onder de christenen waren, maar hen hebben verlaten (vs. 19). In 1 Joh. 4:3 wordt nog een over hen gezegd dat "elke geest die niet belijdt dat Jezus Christus in het vlees gekomen is, is niet uit God; maar dat is [de geest] van de antichrist, waarvan u gehoord hebt dat hij komt, en die nu al in de wereld is". Dit wordt nog eens in 2 Joh. 1:7 bevestigd: "Want er zijn veel misleiders in de wereld gekomen, die niet belijden dat Jezus Christus in het vlees gekomen is. Dat is de misleider en de antichrist". In beide passages is het opmerkelijk dat gesteld wordt dat de antichrist ten tijde van Johannes al in de wereld is.
Antichrist ἀντίχριστος G500 is samengesteld van ἀντί G473 "tegenover, in plaats van" (cf. Lat. ante) en Χριστός G5547 "Christus, Messias". In het Hebreeuws מָשִׁיחַ H4899 heeft het de betekenis van "gezalfde", waarmee over het algemeen koningen worden bedoeld. In het Nieuw Testament komen we dit tegen als Μεσσίας G3323 (Joh. 1:42; 4:25).
In het Jodendom komt een anti-Messias personage voor die Armilus (Hebreeuws ארמילוס) wordt genoemd en die een koning zal zijn ten tijde dat de Messias komt (Jewish Encyclopedia, Armilus). Het concept van een anti-Messias is verder afwezig in het traditionele Jodendom.
In het Christendom is het een personage die het bestaan van Christus ontkent, of tegen Christus in opstand komt, of die zich in Zijn plaats tracht te stellen als een valse nieuwe messias.
Aan bijna ieder belangrijk persoon is wel deze titel gegeven. Zo wordt vaak binnen het Protestantisme de Paus hiermee aangeduid, terwijl Katholieken de kerkhervormer Luther deze naam gaven. Andere bekende personen zijn Caligula, Nero (St. John Chrysostom, Homilies on II Thess., Nicene-Post Nicene Fathers), Napoleon en Adolf Hitler. Terwijl de laatste decennia ook o.a. de Amerikaanse presidenten George Bush jr. en Barack Obama als kandidaten zijn gesteld.
Een van de latere werken van de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche is "De Antichrist", waarin hij afstand neemt van de joods-christelijke religieuze tradities en deze opvat als een decadente slavenmoraal.
De laatste jaren zijn er veel romans en films verschenen met daarin het personage van de antichrist, bekend is de dertiendelige serie De Laatste Bazuin (Engelse titel: Left Behind) van Tim LaHaye en Jerry B. Jenkins, die over de Eindtijd gaat.
Aangemaakt 5 mei 2005